بزرگترین کشور جهان: معرفی 15 تا از بزرگترین کشورهای دنیا به ترتیب
بزرگترین کشور جهان را میشناسید؟ در این مقاله از نجوافکت به سفری اکتشافی در قلمروی بزرگترین کشورهای دنیا به ترتیب میرویم و با عظمت و شکوه وسیع ترین کشورها آشنا میشویم.
مساحت کشورها، یکی از موضوعاتی است که همیشه توجه انسانها را به خود جلب میکند. در دنیای شگفتانگیز این کره خاکی که بر روی آن گام میزنیم و زندگی میکنیم، بزرگترین کشور های جهان قلمروهای عظیمی از اکولوژی، جوامع متنوع با فرهنگها و میراث تمدنهای تاریخی را دربر گرفتهاند. امروزه بزرگترین کشور جهان، محافظ میراث نیاکانی هستند که صدها و حتی هزار سال پیش در دل آنها روزگار گذراندهاند. در این مقاله از نجوافکت به سفری اکتشافی در قلمروی پهناورترین کشور جهان میرویم و با عظمت و شکوه کشورهای بزرگ جهان آشنا میشویم. از دشتهای پهناور و یخزده سیبری تا جنگلهای انبوه آمازون، از بیابانهای سوزان آفریقا تا کوههای سر به فلک کشیده هیمالیا، گشتی در پهنهی این سرزمینهای شگفتانگیز خواهیم زد.
معیارهای تعیین بزرگترین کشورهای جهان
شاخص اصلی ما برایی تعیین پهناورترین کشورهای دنیا، مساحت آنها برحسب کیلومتر مربع است. از این نظر، مساحت تمام اراضی (شامل پوشش خاکی و آبی) درنظر گرفته شده و به عنوان معیار مقایسه با سایر کشورها به کار میرود. برخی منابع از نظر جمعیتی و تولید ناخالص داخلی (GDP) نیز کشورها را با یکدیگر مقایسه میکنند. اما این نوع مقایسه برای تعیین پهناورترین کشور دنیا، یک باگ اساسی دارد.
لزوماً همه نواحی جغرافیایی به یک اندازه قابلیت سکونت ندارند. در کشورهایی مانند روسیه یا گرینلند، در نواحی فوق سردسیر سیبری تراکم جمعیت به شدت پایین است. از سوی دیگر در کشورهای دیگری مانند هند و چین به علتهای مختلف، انفجار جمعیتی به وفور دیده میشود. اگر برایتان سوال است که ایران از نظر وسعت و جمعیت چندمین کشور جهان است، باید بگوییم که ایران با مساحت 1,648,195 کیلومتر مربع رتبه هجدهم را دارد.
لیست بزرگترین کشور جهان
در ادامه لیستی از بزرگترین کشورهای دنیا به ترتیب که بر اساس مساحت هر کشور تهیه شده است را تقدیم نگاه شما خواهیم کرد. حدس میزنید کدام کشورها در این لیست از بزرگ ترین کشور دنیا وجود داشته باشند؟ ادامه مطلب را بخوانید تا ببینید آیا حدس شما درست بوده است یا خیر!
15. اندونزی (Indonesia)
- مساحت: 1,904,569 کیلومتر مربع
یکی دیگر از کشورهای آسیایی در لیست بزرگ ترین کشور دنیا، اندونزی محسوب میشود که در جنوب شرقی آسیا و اقیانوسیه بین اقیانوسهای هند و آرام قرار دارد. این کشور بیشتر از 17 هزار جزیره دارد و بزرگترین کشور مجمعالجزایری است. با جمعیت بیشتر از 279 میلیون نفر، اندونزی چهارمین کشور پرجمعیت جهان و پرجمعیتترین کشور مسلمان جهان است. جاوه (Java)، پرجمعیتترین جزیره جهان و خانه بیش از نیمی از جمعیت اندونزی به حساب میآید. این کشور سومین دموکراسی بزرگ جهان، یک قدرت منطقهای و در امور جهانی یک قدرت متوسط به شمار میرود.
14. مکزیک (Mexico)؛ از لیست بزرگترین کشور جهان
- مساحت: 1,972,550 کیلومتر مربع
در لیست وسیع ترین کشور جهان، به جایگاه چهاردهم رسیدیم که به مکزیک میرسد. مکزیک کشوری در بخش جنوبی آمریکای شمالیست که با جمعیت حدود 130 میلیون نفری، دهمین کشور پرجمعیت جهان و پرجمعیتترین کشور اسپانیایی زبان محسوب میشود. پایتخت این کشور هم مکزیکوسیتی است. به عنوان کشوری که به تازگی پیشرفته و صنعتی شده، اقتصاد وسیع و جمعیت بالا، تاثیر فرهنگی و دموکراتیک شدن آن، مکزیک را تبدیل به قدرتی متوسط در منطقه کرده است. میراث فرهنگی و بیولوژیکی غنی مکزیک و همچنین آب و هوا و جغرافیای متنوع، این مورد از لیست وسیعترین کشور در جهان را به یکی از مقاصد محبوب برای گردشگران تبدیل کرده است.
13. عربستان سعودی (Saudi Arabia)
- مساحت: 2,149,690 کیلومتر مربع
یکی دیگر از بزرگترین کشورهای دنیا از نظر مساحت، عربستان سعودی محسوب میشود که در رتبه سیزدهم قرار دارد. این کشور در غرب آسیا و خاورمیانه قرار دارد و پنجمین کشور بزرگ آسیا و بزرگترین کشور خاورمیانه به حساب میآید. عربستان سعودی تنها کشوری است که دارای خط ساحلی در امتداد دریای سرخ و خلیج فارس است و بیشتر اراضی آن از صحرای خشک، دشت، جلگه وسیع بیدرخت و کوهستان تشکیل شده است. پایتخت و بزرگترین شهر آن ریاض است. این پادشاهی همچنین میزبان دو شهر مقدس اسلام یعنی مکه و مدینه است. عربستان در منطقه و خاورمیانه یکی از قدرتهای اصلی به حساب میآید و بزرگترین اقتصاد خاورمیانه را دارد.
12. گرینلند (Greenland)؛ از لیست پهناورترین کشور جهان
- مساحت: 2,166,086 کیلومتر مربع
در لیست بزرگترین کشور دنیا از نظر وسعت به گرینلند رسیدیم که در رتبه دوازدهم قرار دارد. گرینلند یک بخش خودمختار از آمریکای شمالی در پادشاهی دانمارک است و از بخش دیگر پادشاهی، یعنی جزایر فارو (Faroe Islands)، بزرگتر است. همچنین جالب است بدانید که ساکنین این منطقه از شهروندان دانمارک به حساب میآیند. پایتخت و بزرگترین شهر گرینلند نوک (Nuuk) نام دارد. این منطقه میان دو اقیانوس منجمد شمالی و آتلانتیک قرار دارد و بزرگترین جزیره دنیاست. با اینکه که گرینلند بخشی از قاره آمریکای شمالیست، اما بیشتر از هزار سال است که از نظر سیاسی و فرهنگی به قاره اروپا مربوط میشود (خصوصا کشورهای نروژ و دانمارک). بیشتر جمعیت گرینلند در ساحل جنوب غربی جزیره متمرکز شدهاند. در سال 2022 جمعیت این جزیره به حدود 56 هزار نفر رسیده بود و کم جمعیتترین منطقه در جهان است.
11. جمهوری دموکراتیک کنگو (Democratic Republic of the Congo)
- مساحت: 2,345,409 کیلومتر مربع
جمهوری دموکراتیک کنگو یازدهمین کشور در لیست بزرگ ترین کشور دنیا محسوب میشود. این کشور در مرکز قاره آفریقا قرار دارد و دومین کشور بزرگ آفریقاست. با جمعیت حدود 105 میلیون نفری، جمهوری دموکراتیک کنگو پرجمعیتترین کشور فرانسوی زبان و چهارمین کشور پرجمعیت آفریقا به حساب میآید. پایتخت و بزرگترین شهر آن کینشاسا است که مرکز اقتصادی کشور هم محسوب میشود. کنگو غنی از منابع طبیعیست، اما مشکلاتی چون بیثباتی سیاسی، فساد و قرنها استخراج و بهرهبرداری تجاری و استعماری دارد. بیشترین صادرات این کشور از مواد معدنی خام است و به عنوان مثال در سال 2019 بیشتر از 50 درصد از صادراتش به چین بوده است.
10. الجزایر (Algeria)؛ از لیست پهناورترین کشور جهان
- مساحت: 2,381,740 کیلومتر مربع
سفر خود به کشورهای بزرگ جهان را از الجزایر آغاز می کنیم، کشوری که مساحتی بالغ بر 2,381,740 کیلومتر مربع دارد. این کشور شمال آفریقایی پس از جنگی هشت ساله با استعمارگران فرانسوی در سال 1962 به استقلال دست یافت. پیش از این، کشور و مردمانش قرنها تحت حاکمیت بیگانگان قرار داشتند که از قرن سوم قبل از میلاد با فرمانروایی نومیدیان آغاز شده بود.
الجزایر در سال 2024 با جمعیتی در حدود 45.5 میلیون نفر، به خاطر برخورداری از آب و هوای مدیترانهای و صحراهای پهناور صحرای بزرگ، از جمله تاسیلی نجیر، به عنوان یکی از بزرگترین کشور ها شناخته شده است. تاسیلی نجیر به سبب داشتن هنرهای صخرهای فراوان شناخته شده و در سال 1986 به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد.
9. قزاقستان (Kazakhstan)
- مساحت: 2,724,900 کیلومتر مربع
قزاقستان مساحتی بالغ بر 2,724,900 کیلومتر مربع دارد و از همین رو، در جمع بزرگترین کشور ها جا دارد. این کشور پهناور در آسیای مرکزی، با عبور از غرب رودخانه اورال، تا حدودی به اروپا نیز نفوذ کرده است. قزاقستان با جمعیت تخمینی نزدیک به 19.6 میلیون نفر، یکی از کشورهای کمتراکم در این فهرست به شمار میرود. این کشور پس از سالها حکومت و سرکوب، در سال 1991 از اتحاد جماهیر شوروی استقلال یافت. طی دههی پس از استقلال، بیش از یک میلیون نفر با قومیت قزاق به کشور بازگشتند.
قزاقستان به عنوان بزرگترین کشور محصور در خشکی جهان شناخته میشود. دشت وسیع قزاقستان، مشهورترین بخش این کشور با سنگنگارههای عصر برنز، کوهها، درهها و موارد دیگر است. همچنین محل پرتاب بسیاری از مأموریتهای فضایی، از جمله پایگاه فضایی بایکونور، در همین منطقه قرار دارد.
8. آرژانتین (Argentina)؛ از لیست بزرگ ترین کشور دنیا
- مساحت: 2,780,400 کیلومتر مربع
آرژانتین با مساحتی بالغ بر 2,780,400 کیلومتر مربع، در جایگاه هشتم لیست پهناورترین کشور جهان قرار می گیرد. این کشور آمریکای جنوبی، زادگاه دو تن از برترین بازیکنان فوتبال جهان بوده و چشماندازهای خیره کننده و خط ساحلی به طول 4،989 کیلومتر را در خود جای داده است.
آرژانتین با جمعیتی تقریباً 45.75 میلیون نفری، یکی از پُر جنب و جوشترین و بزرگترین کشور های جهان به شمار میرود. این کشور در سال 1816 به عنوان «استانهای متحد ریو دِ لا پلاتا» (به همراه بولیوی، پاراگوئه و اروگوئه) از اسپانیا مستقل شد. پس از جدایی سه کشور دیگر آمریکای جنوبی، آرژانتین به کشوری که امروزه میشناسیم، تبدیل گردید. آرژانتین علاوه بر فوتبال، به خاطر سواحل زیبا، رشته کوههای آند، پارک ملی تِلامپایا و آبشارهای شگفتانگیزش نیز شهرت دارد.
7. هند (India)
- مساحت: 3,287,263 کیلومتر مربع
هندوستان، به لطف داشتن مساحتی کلی معادل 3,287,263 کیلومتر مربع، در جایگاه هفتم لیست بزرگترین کشور ها قرار دارد. این کشور همچنین میزبان باران خیزترین نقطه کره زمین است. این ملت کهن و تاریخی، پیشتر به عنوان «جواهری در تاج امپراتوری بریتانیا» شناخته می شد، از هزاره سوم و دوم پیش از میلاد مسیح، یعنی تمدن دره سند، محل سکونت جوامع انسانی بوده است. هند به واسطه بناهای مذهبی و کاخهای باشکوه، حیات وحش متنوع (شامل فیل و ببر) و جغرافیای غنی و گوناگون خود، متشکل از کوهستانها، بیابانها و رود گنگ، شهرت جهانی دارد. هند با جمعیتی بالغ بر 1.43 میلیارد نفر، پر تراکمترین کشور در این فهرست به شمار می رود و در سال 2024 پرجمعیتترین کشور جهان محسوب می شود (بله، از چین هم پیشی گرفته است).
6. استرالیا (Australia)؛ از لیست بزرگ ترین کشور دنیا
- مساحت: 7,741,220 کیلومتر مربع
استرالیا چنان پهناور است که به لحاظ فنی، به تنهایی یک قاره محسوب میشود. این سرزمین پهناور با مساحتی بالغ بر 7,741,220 کیلومتر مربع، بیش از دو برابر مساحت هند است و در لیست وسیع ترین کشورها در جایگاهی بالاتر نسبت به این کشور قرار میگیرد. استرالیا، که میتوان آن را نماد فرهنگ عامه جهانی دانست، به میگوهای باربیکیوییاش، حیات وحش منحصر به فرد و خطرناک (شامل تمساحهای آب شور، کوآلا و کانگورو)، فرهنگ بومی و بسیاری از جاذبههای دیگر مانند بزرگترین سیستم صخرههای مرجانی جهان، شهرت دارد.
استرالیا با وجود جمعیت کمتر از 26.5 میلیون نفری، کمتراکمترین کشور در فهرست پهناورترین کشور دنیا است و تنها کمی از قزاقستان عقبتر قرار میگیرد. بومیان استرالیا دستکم برای 60000 سال در این سرزمین زندگی کردهاند. این کشور بعدها به بخشی از امپراتوری بریتانیا تبدیل شد و به عنوان سرزمینی برای تبعید بیش از 150000 مجرم شناخته میشد.
5. برزیل (Brazil)
- مساحت: 8,515,770 کیلومتر مربع
برزیل، بزرگترین کشور آمریکای جنوبی و نیمکرهی جنوبی، با مساحتی معادل 8,515,770 کیلومتر مربع در رتبهی پنجم فهرست بزرگترین کشورهای دنیا به ترتیب قرار دارد. برزیل به خاطر جنگل آمازون، مجسمهی مسیح نجاتدهنده در ریو دو ژانیرو و موارد بسیار دیگری شهرت جهانی دارد. البته استریوتایپهایی از جمله فستیوالها و عشق مردم این کشور به فوتبال را نباید فراموش کنیم (هیچ کشوری به اندازهی برزیل، جام جهانی فوتبال فیفا را نبرده است). با بیش از 216.35 میلیون نفر جمعیت، برزیل پرجمعیتترین کشور قارهی آمریکای جنوبی به شمار میرود. این کشور پس از بیش از سه قرن حکومت پرتغال، در سال 1822 به طور کامل مستقل شد.
4. چین (China)؛ از کشورهای بزرگ جهان
- مساحت: 9,596,960 کیلومتر مربع
چین از جمله کشورهای بزرگ جهان است که به طور کامل در آسیا قرار دارد. مساحت کل آن، یعنی 9,596,960 کیلومتر مربع، تنها از سه مورد از پهناورترین کشور دنیا کمتر است. چین از نظر مساحت، در رتبه چهارم وسیع ترین کشورها قرار میگیرد و بر اساس جمعیت، دومین کشور پرجمعیت جهان به شمار می رود. طبق آمار سازمان ملل متحد، جمعیت چین تقریباً به بیش از 1.425 میلیارد نفر تخمین زده میشود. چین به عنوان کشوری باستانی که قدمت آن به اوایل قرن سیزدهم قبل از میلاد مسیح بازمیگردد، سرزمینی بسیار کهن است. این کشور کمونیستی امروزه به خاطر دیوار عظیم چین، پانداهای غول پیکر، کوهستانهای شناور و شهر ممنوعه پکن شناخته شده است.
3. ایالات متحده (United States)؛ از لیست بزرگترین کشور دنیا
- مساحت: 9,833,517 کیلومتر مربع
ایالات متحده آمریکا با مساحتی بالغ بر 9,833,517 کیلومتر مربع، دومین کشور پهناور در آمریکای شمالی و در جهان به شمار میرود. ایالات متحدهی آمریکا در سال 1776 از سلطهی بریتانیا مستقل شد. سرزمین آزادی و خانهی شجاعان، تاریخی سرشار از نبرد، شکوفایی و نقشی پررنگ در عرصهی سیاست جهانی داشته است.
ایالات متحده با داشتن رشتهکوههای راکی، دریاچههای بزرگ، پارک ملی یلو استون، درهی مرگ، رودخانههای عظیم و شگفتیهای بسیار دیگر (از جمله گرند کنیون)، سرزمینی مملو از عجایب طبیعی و یا دستساختهی بشر است. با جمعیتی تقریباً 340 میلیون نفری، فضای کافی برای گشتوگذار در سراسر ایالات متحده وجود دارد.
2. کانادا (Canada)؛ از لیست پهناورترین کشور جهان
- مساحت: 9,984,670 کیلومتر مربع
مساحت کل کانادا که 9,984,670 کیلومتر مربع باشد، این کشور را به دومین کشور پهناور جهان و بزرگترین کشور آمریکای شمالی (حتی بیشتر از ایالات متحده آمریکا) تبدیل می کند. با وجود وسعت زیاد، جمعیت کانادا بسیار کم است. سازمان ملل متحد تخمین می زند که کانادا تنها 38.7 میلیون نفر جمعیت داشته باشد. برای درک بهتر این موضوع، باید اشاره کنیم که جمعیت انگلستان 67.7 میلیون نفر است.
این کشور محل آبشار نیاگارا، جنگل های وسیع پر از خرس، گرگ، شیر کوهی و گاومیش بوده و دارای طولانی ترین خط ساحلی جهان است (که در بیش از 52 هزار جزیره پراکنده شده). دریاچه های سوپریور، هورون و گریت بر لیک تنها بخشی از 2 میلیون دریاچه در کانادا را تشکیل می دهند (که تصور می شود بیش از کل دریاچه های سایر نقاط جهان باشد).
1. روسیه (Russia)؛ بزرگترین کشور جهان
- مساحت: 17,098,242 کیلومتر مربع
در رتبه بندی کشورها بر اساس مساحت روسیه پهناورترین کشور دنیا به شمار میرود و مساحت کل آن 17,098,242 کیلومتر مربع است. این کشور تقریباً دو برابر کانادا وسعت دارد و حدود 11 درصد از کل خشکیهای زمین را تشکیل میدهد. وسعت روسیه به حدی زیاد است که از شمال شرقی اروپا آغاز شده و به سراسر شمال آسیا امتداد مییابد.
شاید روسیه بزرگترین کشور از نظر وسعت باشد اما به دلیل وجود یخبندان دائمی (permafrost)، بیش از 60 درصد از خاک این کشور غیرقابل سکونت است. آب شدن بخشهایی از این یخبندانها، به برخی از مردم این کشور اجازه میدهد تا به دنبال عاجهای ماموت (فیلهای منقرضشده) بگردند. روسیه با جمعیتی کمتر از 145 میلیون نفر، یکی دیگر از کشورهای کمتراکم در این فهرست است. کشور روسیه بزرگترین کشور قاره اروپا و جهان به شمار میآید.
جمع بندی
در دنیای پهناور و متنوع ما، اکتشاف و شناخت بزرگترین کشورهای دنیا به ترتیب، دریچهای نو به سوی درک گستره جغرافیایی، تنوع فرهنگی و پویاییهای سیاسی و اقتصادی میگشاید. بررسی مساحت و جمعیت این غولهای جهان، ما را با حقایق شگفتانگیزی از عظمت طبیعت، پراکندگی انسانها و چالشها و فرصتهای پیش روی آنها آشنا میکند. اگر برایتان سوال است که ایران چندمین کشور بزرگ جهان است، باید بگوییم که ایران رتبه هجدهم را دارد.
شناخت بزرگ ترین کشور دنیا نه تنها دانش عمومی ما را ارتقا میدهد، بلکه درک عمیقتری از روابط بینالملل، توزیع منابع و ثروت در جهان و نقش هر کشور در معادلات جهانی به ارمغان میآورد. در این مقاله، به بررسی برخی از وسیع ترین کشورها از نظر مساحت و جمعیت پرداختیم. از پهنه وسیع و یخبندان روسیه تا سرزمین پهناور و پرجمعیت چین، هر کدام از این غولهای جهان داستانها و چالشهای منحصر به فرد خود را دارند. در دنیایی که به طور فزایندهای به هم پیوسته است، شناخت پهناورترین کشور جهان و درک پیچیدگیهای آنها، نقشی کلیدی در ارتقای صلح، همزیستی و توسعه پایدار ایفا میکند.
سوالات متداول
بزرگترین کشور جهان کدام است؟
روسیه با مساحت 17.1 میلیون کیلومتر مربع، بزرگترین کشور جهان است.
جمعیت بزرگترین کشور جهان چقدر است؟
روسیه با جمعیت 146 میلیون نفر، پرجمعیت ترین کشور در بین 10 کشور بزرگ جهان است.
بزرگترین کشور قاره آمریکا کدام است؟
کانادا با مساحت 10 میلیون کیلومتر مربع، بزرگترین کشور قاره آمریکا است.
بزرگترین کشور قاره آفریقا کدام است؟
الجزایر با مساحت 2.3 میلیون کیلومتر مربع، بزرگترین کشور قاره آفریقا است.
بزرگترین کشور خاورمیانه کدام است؟
عربستان سعودی با مساحت 2.15 میلیون کیلومتر مربع، بزرگترین کشور خاورمیانه است.