بزرگترین پروژه های عربستان سعودی: 10 مگاپروژه شاهزاده عربستان

پروژه‌های عظیم، ساختمان‌های سر به فلک کشیده که حتی فراتر از معماری رفته و به ساختمان‌های علمی تخیلی شباهت پیدا کرده اند را تصور کنید… نه، منظورمان جنگ ستارگان نیست! جدیدترین و بزرگترین پروژه های عربستان سعودی، این کشور را به یکی از هیجان انگیزترین مقاصد جهان تبدیل کرده اند.

به لطف چشم اندازی که ولیعهد محمد بن سلمان برای عربستان سعودی در سال 2030 برنامه ریزی کرده است، یک طرح تنوع اقتصادی در این کشور شکل گرفته که سرمایه گذاری هنگفتی نیز دربر داشته است – از گردشگری گرفته تا تکنولوژی. این پادشاهی خانه برخی از نوآورترین، پیشرفته ترین تحولات آینده نگر منطقه و جهان محسوب می‌شود.

بزرگترین پروژه های عربستان سعودی کدامند؟

فهد الرشید، مدیر عامل کمیسیون سلطنتی ریاض، در اوایل سال جاری در مجمع جهانی اقتصاد در داووس، فاش کرد که این شهر بیش از 30 پروژه بزرگ در دست کار دارد.

تأمین مالی بسیاری از این تحولات جسورانه، از سوی صندوق سرمایه گذاری عمومی پادشاهی (PIF) انجام می‌شود که یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین صندوق‌های ثروت دولتی در جهان به حساب می‌آید. پیش بینی می‌شود که کل این پروژه‌ها سرجمع چیزی حدود 500 میلیارد دلار هزینه دربر داشته باشند. با نجوافکت همراه باشید تا به 10 مورد از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی بپردازیم.

10. شهرک اقتصادی ملک عبدالله (KAEC)

KAECT به عنوان بندر برتر هزاره، قرار است در زمینی به مساحت 13.8 میلیون متر مربع و در طی 6 فاز ساخته شود، این بندر از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی، محل استقرار صنایع سبک و شرکت‌های لجستیکی خواهد بود که با سیستم حمل‌ونقل یکپارچه خدمات رسانی می‌کنند. همچنین یک پایانه اختصاصی حج نیز در این پروژه گنجانده خواهد شد.

منطقه صنعتی KAEC در زمینی به مساحت 8 میلیون متر مربع ساخته می شود. استراحتگاه ساحلی متشکل از 3500 واحد شامل هتل، آپارتمان، برج، سوئیت و ویلا، علاوه بر مراکز خرید و زمین گلف خواهد بود. شهره اقتصادی ملک عبدالله متشکل از دو برج به ترتیب 60 طبقه و 100 طبقه می‌شود که در مجموع 500000 متر مربع فضاهای اداری را ارائه می دهد. این ملک قرار است در امتداد یک قرنیز ساخته شود، و شامل یک اسکله تفریحی و باشگاه قایق‌های تفریحی با 450 لنگر قایق و یک سوق که در زمینی به مساحت 350000 متر مربع خواهد شد.

9. پروژه العلا

پروژه العلا که اخیراً به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جهان نیز معرفی شد، شامل یک مجموعه باستان شناسی، فرهنگی و توریستی در منطقه ای به وسعت کل کشور بلژیک می‌شود. هدف این پروژه، تبدیل شهر واحه باستانی العلا در استان مدینه، به یکی از پایتخت‌های فرهنگی پادشاهی بوده است. حجرا که یک سایت باستانی در منطقه العلاست، به عنوان اولین سایت میراث جهانی یونسکو در عربستان سعودی ثبت گردید.

یکی از برنامه‌های درحال ساخت و ساز در این مورد از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی، شامل استراحتگاه شاران در نزدیکی حجراست که توسط معمار فرانسوی ژان نوول طراحی شده. در این ساختار، از تکنیک‌های باستانی ساکنان نبطی منطقه الهام گرفته شده که بیش از 2000 سال پیش، ماسه سنگ‌های منطقه را به بناهای تاریخی تبدیل کرده اند. دو موزه جدید در منطقه – موزه هنر معاصر و موزه جاده عود نیز در العلا احداث شده اند و سالانه بازدیدکنندگان زیادی را به خود جذب می‌کنند.

8. دروازه دیریه

شرکت دیریه تحت حمایت صندوق سرمایه گذاری عمومی (PIF) به عنوان مسئول احیای دیریه تاریخی که اولین پایتخت عربستان سعودی بوده، گماشته شده است. بر اساس طرح 2030 چشم انداز پادشاهی، هفت کیلومتر مربع از دیریه در فاصله 15 دقیقه ای از شمال غربی مرکز شهر ریاض، به عنوان بخشی از یک طرح 63 میلیارد دلاری تغییر خواهد کرد.

کار بر روی گیگاپروژه دروازه دیریه آغاز شده است. این مورد از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی، شامل ایجاد امکانات سرگرمی، خرده فروشی، مهمان سرا، آموزش، ساختمان‌های اداری و مناطق مسکونی شامل بیش از 20 هتل و مجموعه ای از موزه‌های گوناگون می‌شود. یکی از اولین مناطقی که دستخوش دگرگونی خواهد شد، منطقه بُجیری خواهد بود. برنامه‌هایی برای زیباسازی منطقه، بهبود زیرساخت ها و ساخت یک مرکز هنری جدید تحت عنوان واحه هنری دیریه، و همچنین یک هتل 142 کلیدی جدید به نام هتل میراث سمهان نیز در برنامه این منطقه قرار دارد. همچنین کار برای بازسازی دو کیلومتر مربع از وادی حنیفه تاریخی هم ادامه دارد، که بخشی از طرح جامع دروازه دیریه را تشکیل می‌دهد. بازسازی نخلستان‌ها و مزارع تاریخی، همراه با مسیرهای جدید پیاده روی و مناطق پیک نیک، از سایر برنامه‌های این پروژه عظیم هستند.

7. جده مرکزی

بهسازی جده مرکزی یکی دیگر از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی در راستای توسعه شهری محسوب می‌شود. جده مرکزی 5.7 میلیون متر مربع در مرکز شهر جده را پوشش می‌دهد. هدف این پروژه، تبدیل جده به مقصدی در سطح جهانی تعریف شده، و به همین منظور از موقعیت آن در ساحل دریای سرخ و نزدیکی آن به مقاصد زیارتی مذهبی مکه و مدینه به خوبی استفاده شده است. این پروژه در سه فاز انجام می‌شود که فاز اول آن در پایان سال 2027 تکمیل خواهد شد. این مورد از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی، شامل ساخت اسکله 9.5 کیلومتری آماده برای پذیرش قایق‌های تفریحی از داخل و خارج پادشاهی و 2.1 کیلومتر ساحل شنی خواهد بود. افزون بر آن ساخت یک خانه اپرا، موزه، استادیوم ورزشی، موزه آکواریوم و مزارع مرجانی نیز در برنامه این پروژه قرار دارند.

در نهایت ساخت 17000 واحد مسکونی و 2700 اتاق هتل، تکمیل کننده این مورد از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی خواهند بود. سال گذشته، شرکت توسعه مرکزی جده که یکی از زیرمجموعه‌های PIF محسوب می شود، تفاهم‌نامه‌ای را نیز با دو شرکت واترز و گروه هلدینگ اجلان و برادران امضا کرد تا اجرای فناوری جدید نمک‌زدایی در عمق دریاها را برای تامین آب تمیز شهری پیگیری نموده و توسعه دهد.

6. برج جده و شهرک اقتصادی جده

برج در حال ساخت جده که توسط جرثقیل‌های برجی متعدد احاطه شده، تصویری آشنا از این روزهای جده است. علاوه بر ساخت و ساز برج جده با ارتفاع 1 کیلومتر، برنامه‌هایی برای ساخت یک برج بلند 2 کیلومتری در عربستان سعودی وجود دارد.

آینده شهر اقتصادی جده، توسعه پروژه‌های 20 میلیارد دلاری خواهد بود که 5.3 میلیون متر مربع زمین را در امتداد خط ساحلی دریای سرخ اشغال می‌کند. این پروژه، نویدبخش «دوران جدید در توسعه و زندگی شهری» شامل ساخت محله‌های مسکونی، مناطق تجاری، مراکز تجاری و محله‌های دیپلماتیک و همچنین موسسات دانشگاهی است. برج جده با ارتفاع 1 کیلومتر بلندترین برج جهان در مرکز آن قرار دارد.

ساخت و ساز برج جده در سال 2015 آغاز شد. این پروژه توسط پیمانکار محلی عربستان سعودی نظارت شده و توسط شرکت شیکاگو و کمپانی معماری آدریان اسمیت و گوردون ژیل طراحی شده است. در ابتدا، هزینه آن 1.2 میلیارد دلار برآورد شد. در مرحله استحکامات این بنا، ساخت یک لایه بتنی عظیم به ضخامت 5 متر و 270 پایه برای حمایت از برج عظیم تنها بخشی از اقداماتی بوده که در این مورد از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی انجام گرفت.

تا سال 2017، برج به 63 طبقه رسید، اما پس از دستگیری دو حامی اصلی پروژه – یعنی شاهزاده الولید و بکر بن لادن – در جریان پاکسازی به دستور محمد بن سلمان بن عبدالعزیز آل سعود، ولیعهد جدید عربستان سعودی، کار متوقف شد.

اما طبق گزارش‌ها درباره بزرگترین پروژه های عربستان سعودی، گفته می‌شود که اکنون پروژه در حال حرکت به سوی تکمیل است. در مجموع از 14 پیمانکار از سراسر جهان برای تکمیل این برج دعوت شده تا پروژه ساخت برج جده به پایان برسد. آخرین مهلت برای ساخت و تکمیل برج، تا پایان سال جاری خواهد بود.

5. پارک ملک سلمان

پارک ملک سلمان یک فضای عمومی به وسعت 16 کیلومتر مربع، پنج برابر بزرگی پارک مرکزی نیویورک است. این مورد از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی، در سال 2015 به نام پادشاه عربستان سعودی یعنی ملک سلمان بن عبدالعزی نامگذاری شد. این غرفه در شمال مرکزی ریاض واقع شده و توسط شرکت مهندسی عربستان سعودی عمرانیا و شرکت دانمارکی هنینگ لارسن طراحی شده است. پارک ملک سلمان شامل یک غرفه بازدیدکنندگان به مساحت 90000 متر مربع می‌شود که ساخت آن به یک شرکت سعودی ناشناس واگذار شده است.

این پاویلیون توسط معمار بریتانیایی به نام دیوید ادجی طراحی شده و شامل یک سالن پرورش گیاه، سالن چند منظوره، اتاق‌های اجلاس، مناطق نمایشگاهی، رستوران و کافه خواهد بود. این پارک از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی توسط بنیاد پارک ملک سلمان حمایت می‌شود و شامل کاشت یک میلیون درخت نیز خواهد بود.

از سال گذشته، بنیاد ملک سلمان قراردادهایی به ارزش 3.85 میلیارد ریال عربستان سعودی (1 میلیارد دلار آمریکا) برای ساخت این پارک اختصاص داده است. مراحل این قراردادها شامل کارهای آماده سازی سایت، چندین تونل و پل، و کارهای زیربنایی و آماده سازی در مجتمع هنری سلطنتی ذکر شده بودند. این بنیاد همچنین قراردادی را با شرکت برق عربستان سعودی برای ایجاد پنج نیروگاه برای تامین این پارک با ظرفیت کل 580 مگاوات امضا کرد. قرار است در سال 2024، پارک ملک سلمان به عنوان یکی از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی افتتاح شود.

4. شهر لاین، نئوم

پروژه شهر لاین یا شهر شیشه ای، یکی از بلندپروازانه‌ترین و بزرگترین پروژه های عربستان سعودی محسوب می‌شود که در کل زمین هم بی‌همتاست. شهر لاین، یک شهر خطی چند میلیارد دلاری است که در صورت تکمیل، طول آن 170 کیلومتر و عرض آن تنها 200 متر خواهد شد.

نئوم ادعا می‌کند که این شهر 100٪ با انرژی‌های تجدید پذیر کار می‌کند و در نهایت مسکن 9 میلیون نفر خواهد بود. مسیرهای شهر لاین به‌جای جاده، با یک خط ریلی پرسرعت به هم متصل می‌شوند و سفر از سر تا انتهای آن تنها ۲۰ دقیقه طول می‌کشد. کار ساخت و ساز در اواخر سال 2021 آغاز شد و نام یک پیمانکار متخصص ژئوتکنیک که در سال 2022 یک قرارداد بزرگ پی ریزی برای این پروژه بست، در میان شرکت‌هایی قرار دارد که روی این طرح کار می‌کنند. اولین منطقه شهر که «مارینای پنهان» نام دارد قرار است تا سال 2030 برای ساکنان افتتاح شود.

گیلز پندلتون، مدیر اجرایی این پروژه، قبلاً اشاره کرده بود که روش‌های مدرن ساخت به تیم پروژه کمک می‌کنند تا این مورد از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی را سریع‌تر از ساخت‌های معمولی تحویل دهند. برخی فناوری‌هایی که پندلتون در این پروژه فهرست کرده‌اند عبارتند از: ساخت و ساز مدولار، ساخت کپی‌های دیجیتال، چاپ سه‌بعدی، واقعیت افزوده برای هماهنگی طراحی و تصمیم‌گیری در محل، هواپیماهای بدون سرنشین برای نقشه‌برداری، و حتی هوش مصنوعی.

3. پروژه مسار

مسار نام پروژه ای برای توسعه مجدد یک نوار زمینی به مساحت 1.2 میلیون متر مربع است که در مرکز مکه، نزدیک به مسجد الحرام قرار خواهد داشت. این آیتم از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی شامل ساخت ده‌ها هزار واحد هتلی و مسکونی و همچنین فضای خرده فروشی و تجاری خواهد بود. توسعه‌دهنده خصوصی ام القره، که مالک مسار مقصد است، اخیراً زمینی را در مکه به قیمت 900 میلیون ریال عربستان سعودی (240 میلیون دلار آمریکا) برای ساخت برج‌های مسکونی جدید خریداری کرد. به گفته ام القره، تاکنون در مجموع نزدیک به 40 میلیارد ریال عربستان سعودی (11 میلیارد دلار آمریکا) برای پروژه مسار هزینه شده است.

2. شهر دولتی محمد بن سلمان (MISK)

شهر دولتی محمد بن سلمان در فاصله 20 دقیقه ای با ماشین از مرکز شهر ریاض، توسط بنیاد شخصی محمد بن سلمان ولیعهد و نخست وزیر عربستان سعودی حمایت می‌شود. این شهر وعده می‌دهد که «محل رشد برای گروه‌های جوانان و داوطلبان و همچنین موسسات غیرانتفاعی محلی و بین المللی» باشد. مساحت آن 3.4 کیلومتر مربع است و شامل تعداد زیادی مدرسه، کالج، مرکز کنفرانس، موزه علوم، آکادمی و گالری هنر، تئاتر و مجتمع مسکونی خواهد بود.

Mace Consult مستقر در بریتانیا برای حمایت از بنیاد در ارائه مرکز بنیاد MISK در شهر، اعلام آمادگی کرده است. مرکز بنیاد 6000 متر مربعی، محل اقامت اداری را پوشش می‌دهد و دارای یک باغ داخلی بزرگ است. این مورد از بزرگترین پروژه های عربستان سعودی، در طی چند سال آینده افتتاح خواهد شد.

1. اکساگون (نئوم)

اکساگون، یک پردیس تحقیقاتی و نوآوری خواهد بود. طبق چیزی که توسعه دهندگان آن ادعا می‌کنند، اکساگون یک بندر پایدار با یک زنجیره تامین کاملاً خودکار و یکپارچه خواهد بود. در ماه می امسال، کنسرسیومی از پیمانکاران قراردادی به ارزش 3 میلیارد ریال عربستان سعودی (800 میلیون دلار آمریکا) برای ساخت فاز اول بندر نئوم عقد کرده اند.

پیمانکار بلژیکی بسیکس و باسکالیس، اولین پیمانکاران اروپایی هستند که در نئوم یک قرارداد طراحی و ساخت برای ساخت فاز اول بندر منطقه بسته اند. این کار شامل لایروبی و ساخت دیوارهای اسکله خواهد بود. Besix با شریک محلی Modern Building Leaders (MBL) برای طراحی و ساخت بیش از 3 کیلومتر دیوار اسکله همکاری خواهد کرد.

افزون بر تمام این اوصاف، اکساگون دارای یک جامعه مسکونی خواهد بود. در ماه ژوئیه مشخص شد که غول مهمان‌نوازی IHG نیز قراردادی را برای ساخت یک هتل 250 تختخوابی در اکساگون بسته است. ملک هتل ایندیگو در سال 2026 افتتاح می‌شود.

سخن آخر

عربستان سعودی در تلاش است تا تنوع بالایی به اقتصاد خود ببخشد، و وابستگی خود به نفت را کاهش دهد. این کشور برنامه‌های طولانی مدت برای سرمایه‌گذاری سنگینی روی پروژه‌های عظیم دارد. چنین پروژه‌هایی می‌توانند تأثیر مثبتی بر اقتصاد عربستان سعودی داشته باشند و فرصت‌های شغلی جدیدی ایجاد کنند. با این حال، این پروژه‌ها قطعاً تأثیرات زیست‌محیطی خواهند داشت و جوامع محلی را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

عربستان سعودی باید مراقب باشد که این پروژه‌ها را به گونه‌ای اجرا کند که تأثیرات منفی آنها را به حداقل برساند. با استفاده از تکنولوژی‌های روز و متدهای پایدار، کاربرد متریال مقاوم و باکیفیتی که در عین حال مشکلی برای محیط زیست نداشته باشد، از آسیب به اکولوژی منطقه نیز جلوگیری خواهد شد. افزون بر آن هرچه پروژه‌ها بهینه‌تر و با درنظر گیری عوامل محیطی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی انجام شوند، از بروز مشکلات داخلی و جابه‌جایی جوامع محلی جلوگیری خواهد شد. در نهایت، موفقیت این پروژه‌ها به توانایی عربستان سعودی در مدیریت چالش‌های احتمالی آنها بستگی دارد.

سؤالات متداول

مطالب مرتبط:

بهترین کشورها برای سفر در تابستان، ۱۰ کشور جذاب و پرطرفدار تابستانی بزرگترین مارهای ایران + تصاویر بزرگترین سرقت از بانک در جهان: 10 مورد از بزرگترین موارد سرقت از بانک در تاریخ عملکرد بمب اتم چگونه است؟ | تاریخچه، انواع و مکانیسم عملکرد بمب های هسته ای