بزرگترین اختلاس ها در جهان | با پرونده 11 فساد مالی در جهان آشنا شوید!
ناگفته واضح است پولی که از طریق اختلاس به دست میآید، آن هم بزرگترین اختلاس در جهان که ماهها و حتی سالها در خفا ادامه مییابد، بسیار هنگفت خواهد بود. حقیقت کلمه اختلاس برای ما ایرانیها، واژه غریبی نیست. هر چند وقت یک بار، این عبارت ناخوشایند سرتیتر خبرها میشود و حاکی از فساد عظیمی است که در یکی از نقاط جهان روی داده و بالاخره پرده از آن برداشته شده است.
با شنیدن مبالغی که در برخی از جرایم بزرگترین اختلاس ها در جهان به سرقت رفته، به سختی میتوان باور کرد که این فسادهای مالی زودتر کشف نشده اند. این کلاهبرداریها اغلب مربوط به شرکتهایی در مقیاسهای مختلف میشوند که مبالغ متنوعی را چپاول کرده اند.
لیست 11 بزرگترین اختلاس ها در جهان
نمونههای زیر از اختلاس های کلان در دنیا، اختلاسهای دلاری از سراسر دنیاست. هر پرونده اختلاس شامل جزئیات مهمی در مورد شرکت و یا مسئول اجرایی در آن زمان میشود.
در مقاله امروز نجوافکت، 11 مورد از بزرگترین اختلاس ها در جهان را بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
1. Enron (انرون) – 11 میلیارد دلار
- بنیانگذار، مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره
- سوء استفاده شرکتی و تقلب در حسابداری
رسوایی انرون به عنوان یکی از بزرگترین اختلاس ها در جهان، برای اولین بار در اکتبر 2011 سرتیتر اخبار سراسری را به خود اختصاص داد. مشخص شد که هفتمین شرکت بزرگ تأمین کننده انرژی در دنیا، درگیر فساد جدی شرکتی و کلاهبرداری حسابداری بوده است.
رسوایی اختلاس پیرامون انرون، پیامدهای سیاسی عمدهای داشت. از آنجا که رهبران این شرکت با کاخ سفید در ارتباط بودند، ماجرا جنبه حساستری پیدا کرد. مقررات زدایی از این شرکت به آن اجازه داده بود که تا حد زیادی بدون نظارت دولت کار کند. در گزارشهای درآمدی گزارشهای نادرست جدی و بحرانهای جعلی انرژی و اختلاس جدی صندوقهای بازنشستگی توسط مدیران شرکت وجود داشت.
این شرکت ورشکست شد و سهامدارانش 74 میلیارد دلار ضرر کردند. جف اسکیلینگ، مدیرعامل انرون، ۲۴ سال در زندان فدرال محکوم شد.
2. گروه مالی شرکتهای استنفورد – 8 میلیارد دلار
- مالک و مدیر عامل
- کلاهبرداری عمده در طرح پونزی، نقض قوانین اوراق بهادار ایالات متحده
اگر ایالات متحده نام «برنی مدوف» را به خوبی نمیشناخت، به احتمال زیاد آلن استنفورد بهعنوان بدنامترین مغز متفکر پشت یکی از اختلاس های بزرگ در جهان یعنی پونزی شناخته میشد. طرح پونزی او بسیار عظیم بود. رئیس شرکتی که یک بانک فراساحلی در آنیگوا بود، طرح اختلاس 20 ساله را آغاز کرد.
او گواهی سپرده فروخت، بیشتر درآمد را به جیب زد و باقی را برای سرمایه گذاری در معاملات خطرناک املاک، مشاغل شخصی و مسابقات کریکت حرام کرد. او در 13 مورد از 14 مورد اتهامش، توسط دادستانهای فدرال مجرم شناخته شد.
3. مشتریان برنی مدوف – میلیاردها دلار (مبلغ دقیق نامشخص)
- مشاور سرمایه گذاری
- کلاهبرداریهای گستردهای که سرمایه گذاری هزاران سرمایه گذار را هدر داد
برنی مدوف، یکی از سرمایهداران بسیار مورد احترام وال استریت که مسئول بزرگترین طرح پونزی بود، شاید تصور نمیکرد زمانی نامش به عنوان باعث و بانی یکی از اختلاس های بزرگ در جهان بد دربرود. او در طول 17 سال و شاید بیشتر، از سرمایه گذاران بزرگ و کوچک دهها میلیارد دلار کلاهبرداری کرد. مدوف ادعا میکرد که با «تبدیل اعتصاب تقسیمشده» در همه بازارها، بازدهی ثابت بالایی ایجاد میکند. اما در واقعیت، او تمام وجوه مشتریان را در یک حساب بانکی قرار داد و از آن برای پرداخت به مشتریان دیگری که میخواستند پول نقد خود را خارج کنند، استفاده کرد.
مدوف بازخریدها را با آوردن سرمایهگذاران جدیدی که جذب موقعیت او و موفقیت آشکار سرمایهگذاری شده بودند، تامین میکرد. اما زمانی که بازارهای مالی در سال 2008 به فنا رفتند، او نتوانست طرح پونزی را ادامه دهد. مدوف در سال 2009 به 11 جنایت فدرال، از جمله کلاهبرداری الکترونیکی، اختلاس، کلاهبرداری پستی، شهادت دروغ و پولشویی اعتراف کرد. او 150 سال حبس بدون هیچ شانسی برای آزادی مشروط دریافت کرد.
4. اداره مالی پرگرین – 200 میلیون دلار
- مدیر عامل
- اختلاس و گزارش درآمد نادرست
راسل واسندورف، 64 ساله، در سال 2013 به دلیل یکی از بزرگترین اختلاس ها در جهان با مبلغی بیش از 215،000،000 دلار از وجوه مشتریان به 50 سال زندان محکوم شد. او به اتهام کلاهبرداری از طریق پست، اختلاس از وجوه اربابان رجوع و اظهارات نادرست به کمیسیون معاملات آتی کالا، محکوم شد. او در طول محاکمه اعتراف کرد که با برداشتن پول از یک حساب بانکی جدا شده، وجوهی را سرقت نموده و سپس برداشتهای خود را حذف کرده است. در نهایت موجودی صورتهای جعلی بانکی را افزایش داده است تا مورد مشکوکی برجا نماند.
5. شرکت لوازم الکترونیک فرای – 65.6 میلیون دلار
- معاون بازرگانی و عملیات
- کلاهبرداری از فروشنده و رشوه در خرید موجودی لوازم الکترونیکی برای فروشگاه، از جمله فروشگاه ساختگی که خود راه اندازی کرده بود.
اومینو صدیقی، 45 ساله، تبعه دورگه پاکستانی-امریکایی در سال 2008 به دلیل یکی از بزرگترین اختلاس ها در جهان با مبلغ حداقل 65 میلیون دلار از شرکت Fry که یک فروشگاه زنجیرهای نمادین در سیلیکون ولی است، مجرم شناخته شد. خانواده فرای، مالک این شرکت، به مدت 20 سال تمام تسهیلات را برای صدیقی فراهم کرده بودند. طبق اظهار کارشناسان حقوقی، اعتیاد این مرد به قمار باعث شد که از فروشندگان فرای پورسانتهای تهاجمی دریافت کند و از رشوههای غیرقانونی برای پرداخت بدهیهای میلیونی قمارش استفاده کند.
او در سال 2008 توسط سازمان امور مالیاتی دستگیر شد و پس از اینکه یکی از کارمندان به سازمان امور مالیاتی گفت در اسناد صدیقی ناهنجاریهای حسابداری وجود دارد، از کار اخراج شد.
6. سازمان Tenens؛ انجمن اسکس استریت – 61 میلیون دلار
- • مدیر ارشد عملیاتی
- انتقال وجوه از امانت وارثان فردریک آیرز صنعتگر به حسابهای شخصی خودش + ارائه صورتهای مالی نادرست برای جلوگیری از سوء ظن.
جان دورلی 60 ساله در سال 2009 در دادگاه منطقهای ایالات متحده به اتهام یکی از بزرگترین اختلاس ها در جهان که با کلاهبرداری از طریق پست و پولشویی انجام شده بود، متهم شد. او در پاسخ به این فساد عظیم مالی، با 20 سال زندان و جریمه 250000 دلاری مواجه شد. او پول شرکت را به سرقت برده و آن را خرج خانواده و دوستان خود میکرد. او با وام دادن به دوستانش سه هواپیما، ماشین، املاک و مستغلات و عضویت گلف خریداری کرده بود.
7. اتحادیه محلی کارگران معدن نیویورک سیتی 147 – 42.6 میلیون دلار
- مدیر مزایای کارکنان
- اختلاس از طریق طرح مزایای کارکنان، عمدتاً پولشویی
ملیسا کینگ 60 ساله، مدیر اتحادیه سابق کارگران معدن 147 بود و به دلیل سرقت 42 میلیون دلار از حسابهای بانکی اتحادیه، بابت یکی از بزرگترین اختلاس ها در جهان به شش سال زندان فدرال محکوم شد. تخلفهای سنگین مالی خانم با این هدف بود که بتواند مانند مولتی میلیاردرها زندگی کند، درحالی که حسابهای بازنشستگی بسیاری از کارگران خالی شده و تقریباً بی پول مانده بودند.
کینگ میلیونها دلار برای جتهای شخصی و صدها هزار دلار برای جواهرات هزینه کرد. او 7 میلیون دلار برای یک کارت امریکن اکسپرس و 300 هزار دلار برای خریدهای بی رویه اش خرج کرده بود.
8. شرکت کاس – 30 میلیون دلار
- معاون مالی
- طرحی برای ارتکاب کلاهبرداری الکترونیکی به منظور همگام شدن با اختلال خرید اجباری
سوجاتا ساچدوا، 47 ساله، یکی از مدیران ارشد بسیار مورد اعتماد و مورد احترام شرکت کاس بود. اما در طول پنج سال، او 50 درصد از درآمدهای پیش از مالیات شرکت را به سرقت برد. طرح یکی از بزرگترین اختلاس ها در جهان، زمانی مشخص شد که امریکن اکسپرس متوجه شد موجودی کارت اعتباری این زن از طریق حوالههای الکترونیکی بزرگی که از حساب بانکی شرکت میآمد پرداخت میشود. پرونده اختلاس بزرگ کاس زمانی به پایان رسید که ساچدوا به جرم سرقت 30 میلیون دلاری اعتراف کرد. ۱۱ سال حکم زندان برای او بریده شده و مجبور شد ۳۴ میلیون دلار غرامت بپردازد.
9. اولین بانک امنیتی مالت – 3.7 میلیون دلار
- معاون عملیات
- ایجاد کارتهای اعتباری تقلبی در بانک برای پوشش بدهیهای شخصی
یکی از بزرگترین پروندههای کلاهبرداری بانکی و همچنین از جمله بزرگترین اختلاس ها در جهان، در مونتانا و در سال 2012 بالاخره بسته شد. زمانی که روندا لی دیوری (Rhonda Lee DeVries)، پس از 10 سال تراکنش پیچیده کارت اعتباری به اختلاسی نزدیک 4 میلیون دلار محکوم شد. دیوری سه سال مشروط شد و حکم بازپرداخت 3.8 میلیون دلار دریافت کرد.
10. داریل مک کاولی – چندین میلیون دلار (مبلغ دقیق نامشخص)
- مدیر بازرگانی و برادر
- از موقعیتش به عنوان برادر دین کوک و مدیر، برای سرقت، جعل و اختلاس استفاده میکرد.
برادر ناتنی دین کوک، داریل مک کاولی، در سال 2010 با یکی از بزرگترین اختلاس ها در جهان به مبلغ چندین میلیون دلار، در جایگاه دهم لیست ما قرار دارد. او زمانی که به عنوان مدیر کاری این کمدین محبوب مشغول به کار بود، از او مبلغ فراوانی را سرقت کرد. مک کاولی به پنج تا شش سال زندان فدرال محکوم شد. داریل 45 ساله، بین سالهای 2004 تا 2008، پول را از حسابهای تجاری و شخصی دین کوک به سرقت برد و آنها را به حسابهای خود انتقال داد. او همچنین سابقه جعل یک چک 3 میلیون دلاری هم در کارنامه درخشانش (!) دارد.
11. مرکز هنرهای وودراف – 1.48 میلیون دلار
- کارمند حسابهای دریافتنی
- ایجاد یک شرکت، اختصاص شماره فروشنده و ارائه مرتب فاکتور برای آن
عجیب است که یکی از بزرگترین اختلاس ها در جهان، به دست کارمندی دون پایه انجام شده باشد. اما یک کارمند که نامش هرگز فاش نشد و در بخش حسابهای دریافتنی مشغول به کار بود، در طی پنج سال از یکی از بزرگترین سازمانهای فرهنگی در آتلانتا 1.4 میلیون دلار سرقت کرد. با ارائه فاکتورهایی برای کارهایی که هرگز انجام نشده بود، پول سازمان به سرقت میرفت.
سخن آخر
قول معروفی وجود دارد که میگوید: «بزرگترین دزدی، آنی است که هنوز فاش نشده.»
تمامی مجرمانی که در لیست بزرگترین اختلاس ها در جهان نام بردیم، در نهایت به فساد مالی متهم و به حبسهای سنگین محکوم شدند. در برخی از شدیدترین موارد اختلاس، مفسدان مالی بیش از 100 سال حبس دولتی دریافت کردند.
این جنایتکاران صرفاً احکام زندان ایالتی و فدرال را دریافت نکردند. بیشتر آنها ملزم به پرداخت جریمه بودند، به این معنی که موظف (و مجبور) هستند تا تمام پولی را که دزدیده اند، به مالباختگان پس بدهند. این امر به دادگاه رسیدگی کننده به پرونده اجازه میدهد تا تمام داراییهای مجرم را مسدود کند.
شاید با نگاهی که به لیست بزرگترین اختلاس ها در جهان داشتیم، بتوانید بخش اندکی از حجم اختلاسهای عظیمی که در جهان روی داده اند را درک کنید. هیچ فرهنگ و هیچ حکومتی از فساد مالی در امان نیست؛ بزرگترین فسادهای مالی به دست هر کسی میتواند انجام شود. چه یک مدیرعامل باشد، و چه یک کارمند سطح پایین.
سؤالات متداول
بزرگترین اختلاس تاریخ در چه زمانی رخ داده است؟
اختلاس 11 میلیارد دلاری انرون، بزرگترین اختلاس در تاریخ دنیا به حساب میآید.
بزرگترین اختلاس در ایران کدام است؟
فساد مالی چای دبش نام یک پرونده فساد اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران است که در دولت سیزدهم رخ داد. رقم این اختلاس حدود ۳٫۴ میلیارد دلار (نزدیک به ۱۴۰ هزار میلیارد تومان در زمان اختلاس) است که از لحاظ مقیاس تا زمان خود در ایران بیسابقه به حساب میآید.