قارچ مجیک ماشروم چیست و چه عوارضی دارد؟
حتماً نام شروم یا قارچ در میان مواد مخدر توهم آور به گوش شما نیز خورده است. قارچ مجیک ماشروم (به انگلیسی: Magic Mushroom) حاوی مواد توهم زایی به نام سیلوسایبین هستند و موجب اوهام دیداری و شنیداری، سرخوشی موقت و در بسیاری از موارد، پارانویا و حملات پانیک میشوند.
مصرف قارچ ماشروم ممکن است باعث شود چیزهایی را ببینید، بشنوید یا احساس کنید که وجود ندارند. یا اضطراب، ترس، حالت تهوع و انقباضات عضلانی همراه با افزایش ضربان قلب و فشار خون را تجربه کنید. در برخی موارد، مصرف قارچ سیلوسایبین میتواند منجر به «تریپهای بد» یا «فلش بک» شود.
البته کاربرد این قارچ به توهمهای مخرب ختم نمیشود. بسیاری از روانپزشکان از دُزهای بسیار پایین قارچ جادویی برای درمان نیز استفاده میکنند. امروز در نجوافکت به معرفی این قارچ ماشروم آثار روانگردان و خطرات مصرف آن خواهیم پرداخت.
آشنایی با قارچ مجیک ماشروم
هزاران سال است که مجیک ماشروم (با نام علمی Psilocybe cubensis) برای مصارف معنوی و دارویی در میان مردم بومی آمریکا و اروپا استفاده میشود. اما امروزه حتی جوانان ناآگاه نیز از قارچ سیلوسایبین به عنوان روانگردان استفاده میکنند. این قارچ به نامهای زیر هم معروف است:
- آگاریک
- امانی
- لیبرتی
- قارچ لیبرتی
- Mushies
- سنگ فلسفی
- شروم
قارچ ماشروم سابقه طولانی در ارتباط با تجربیات معنوی و مکاشفههای باستانی دارند. بسیاری بر این باورند که داروهای طبیعی مانند قارچ ماشروم، ماری جوانا و مسکالین گیاهان مقدسی هستند که افراد را قادر میسازند تا به حالات معنوی برتر دست یابند. برخی دیگر قارچهای ماشروم را برای دستیابی به احساس سرخوشی، ارتباط و حس سفر در زمان مصرف میکنند.
سیلوسایبین موجود در قارچ در بدن به سیلوسین تبدیل میشود و اعتقاد بر این است که بر سروتونین در مغز تأثیر میگذارد که منجر به ادراکات تغییر یافته و غیرعادی میشود.
سیلوسایبین و سیلوسین موادی توهم زا هستند که اثراتی مشابه ال اس دی دارند. افرادی که از قارچهای ماشروم استفاده میکنند دچار توهم و تغییر حالت هوشیاری میشوند. اثرات در عرض 15-45 دقیقه ظاهر میشود و معمولاً برای چهار تا شش ساعت باقی میماند. شروع اثرات 20 تا 40 دقیقه طول میکشد و میتواند تا 6 ساعت ادامه یابد. بعد از این مدت، سیلوسین متابولیزه و دفع خواهد شد.
تشخیص مجیک ماشروم در طبیعت
قارچ سیلوسایبین در چمنزارها، روی بقایای گیاهان و چوب پوسیده میروید. ماشروم شبیه قارچهای معمولی خشک شده با ساقههای بلند و باریک است و کلاهک خاکستری متمایل به سفید و قهوه ای تیره دارد. مرکز آن قهوه ای روشن یا سفید است. قارچهای خشک به رنگ قهوه ای زنگاری با لکههای سفید درمیآیند.
آثار مصرف قارچ سیلوسایبین
اثرات مصرف مجیک ماشروم میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. به علاوه، قارچهای مختلف نیز بسته به غلظت سیلوسایبین در آنها آثار مختلفی برجا میگذارند. یک قارچ ممکن است دارای غلظتهای متفاوتی از مواد موثره در مقایسه با قارچ دیگر باشد. در نتیجه عوارض قارچ مجیک ماشروم، به دوز و نوع قارچ مورد استفاده بستگی خواهد داشت.
قارچ ماشروم که به صورت غیرقانونی فروخته میشود ممکن است به شکل قارچ خشک کامل یا پودر باشد. شیوههای مختلفی برای مصرف قارچ وجود دارد، از جمله:
- خوردن به صورت خام یا پخته؛
- آسیاب شده داخل چای یا مخلوط در یک نوشیدنی دیگر؛
- کپسول یا قرص؛
- اسنیف پودر قارچ داخل بینی.
مجیک ماشروم هرگز نباید به صورت داخل وریدی تزریق شود. گزارشهایی از عوارض کشنده تزریق این ماده (از جمله شوک سپتیک و نارسایی اندامهای چند سیستمی) هرساله در سراسر جهان ثبت میشوند.
سیلوسایبین و سیلوسین نیز به صورت غیرقانونی در شکل پودر یا قرص یا کپسول تولید و به فروش میرسند. داروهایی که به طور غیرقانونی تولید شده اند، آزمایش نمیشوند و ممکن است حاوی مواد خطرناک دیگری باشند.
اثرات کوتاه مدت قارچ ماشروم
استفاده از قارچ سیلوسایبین میتواند منجر به اثرات ذهنی و جسمی کوتاه مدت شود. تاثیر مجیک ماشروم بر مغز بسته به تازگی، فصل و محل رشد قارچ متفاوت خواهد بود. با این حال، نمیتوان آثار مصرف این قارچ سحرآمیز را پیش بینی کرد. بیشتر مردم پس از مصرف سیلوسایبین، دچار اختلال شدید در ادراک خود از دنیا میشوند. گاهی در اثر اوهام ناشی از مصرف قارچ ماشروم، فرد تصور میکند چشم سوم او باز شده و یا وقایعی از گذشته و آینده را میبیند.
رنگها، صداها، اشیاء و حتی زمان برای کسی که قارچ مصرف کرده باشد بسیار متفاوت به نظر میرسند. توهمهای تصویری، شنیداری و لامسهای رایج هستند. شدت و علائم پس از مصرف تا حد زیادی به دُز مصرف شده، همراهان، روحیه فرد و مشکلات زمینهای بستگی خواهند داشت.
از جمله شایعترین عوارض مصرف قارچ ماشروم عبارتند از:
- سرخوشی و یکسره خندیدن؛
- شگفتی از تماشای مردم و چیزهای اطراف؛
- انرژی زیاد؛
- برانگیختگی.
اختلالات زیر نیز به وفور مشاهده میشوند.
- پارانویا؛
- وحشت زدگی
- غلبه حسی بیش از حد؛
- حس تهوع و احتمال استفراغ.
در صورتی که فرد به بیماری روانی زمینهای یا اختلالاتی مانند افسردگی یا اضطراب مبتلا باشد، ممکن است مصرف مجیک ماشروم سبب تشدید و بدتر شدن علائم شوند.
اثرات فیزیکی مصرف قارچ سیلوسایبین
مصرف مجیک ماشروم ممکن است آثار جسمی زیر را به همراه داشته باشد.
- بی حسی، به ویژه در صورت؛
- افزایش ضربان قلب و فشار خون؛
- خشکی دهان که گاهی اوقات منجر به حالت تهوع و استفراغ میشود؛
- ضعف و انقباض عضلانی، یا تشنج
- • رفلکسهای اغراق آمیز؛
- افزایش شدید دمای بدن و تعریق که ممکن است سرما و لرز را به همراه داشته باشد؛
- از دست دادن کنترل ادرار.
مدت زمان ماندگاری اثرات و ماندگاری اثرات قارچ های ماشروم در بدن بستگی به میزان مصرف، اندازه قارچ و سایر مواد شیمیایی دارد (اعم از مخدر یا دارو) که ممکن است فرد مصرف کرده باشد.
اثر قارچ ماشروم تا کی قابل تشخیص خواهد بود؟
تأثیر مصرف قارچ سیلوسایبین تا 8 ساعت قابل تشخیص است. مدت زمان قابلیت شناسایی این ماده به مقدار مصرف شده و کیت تست مورد استفاده دارد.
کاربردهای درمانی بالقوه قارچ سیلوسایبین
امروزه علاقه فزایندهای به کاربردهای درمانی بالقوه سیلوسایبین، یکی از مواد فعال در قارچ ماشروم پیدا شده است. آزمایشهای بالینی با سیلوسایبین نتایج امیدوارکنندهای دربر داشتهاند. اما در حال حاضر، هیچ محصول درمانی تأیید شدهای حاوی سیلوسایبین وجود ندارد. این بدان معناست که ایمنی، کارایی و کیفیت محصولات حاوی سیلوسایبین ارزیابی نشده و پیش از تست روی انسان یا عرضه به بازار بایستی مورد مطالعه و آزمایش گسترده قرار بگیرند.
البته تحقیقاتی در رابطه با پتانسیل سیلوسایبین برای درمان اختلالات سلامت روانی مختلف مانند اضطراب، افسردگی، اختلال وسواس فکری (OCD) و مصرف مواد مخدر در دست انجام هستند.
مرکز تحقیقات جان هاپکینز نحوه تأثیر قارچ روانگردان بر شرایط مختلف را بررسی میکند، از جمله:
- بیماری آلزایمر؛
- بی اشتهایی عصبی؛
- اعتیاد به مواد افیونی؛
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)؛
- سندرم بیماری لایم پس از درمان.
میکرودوزینگ
گاهی اوقات از مجیک ماشروم در عملی به نام میکرودوزینگ استفاده میشود. میکرودوز شامل مصرف مقادیر بسیار کمی از مواد روانگردان برای آزمایش فواید آنهاست. در عین حال، کوشش میشود تا عوارض جانبی ناخواسته تا حد امکان به حداقل برسند. طبق یکی از مطالعات، مشخص شد استفاده از دُزهای پایین قارچ مجیک ماشروم به درمان سردردهای مزمن کمک میکند و درعین حال عوارض ناخوشایندی برجا نمیگذارد.
لازم به ذکر است که محققان طبق چند دلیل مهم، با خوددرمانی با قارچ ماشروم مخالف هستند:
- خارج از یک محیط بالینی، ممکن است در حالی که فرد تحت تأثیر مواد قرار دارد، مدیریت اضطراب و سایر تجربیات ناخوشایند یا غیرمنتظره دشوار باشد؛
- ممکن است دوز بیش از حد مصرف شود:
- تشخیص خلوص و ترکیبات مادهای که از منبع غیرقابل اطمینان خریداری شده باشد سخت خواهد بود.
اثرات طولانی مدت مجیک ماشروم
اثرات فیزیکی قارچ سیلوسایبین به طور کلی جزئی است و میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. واکنشهای کوتاهمدت رایج مانند گشاد شدن مردمکها، افزایش فشار خون و افزایش ضربان قلب معمولاً خفیف هستند و از عوارض جانبی تشدید هیجانی محسوب میشوند. سایر علائم گزارش شده مانند حالت تهوع، افزایش تعریق، بی حسی و لرزش گاهی اوقات میتوانند علائم روانی مانند اضطراب، حملات پانیک، پارانویا و نوسانات خلقی را بارزتر نشان دهند.
عوارض استفاده از مجیک ماشروم در طولانی مدت
تاثیر بالقوه قارچ ماشروم بر شیمی مغز
استفاده طولانیمدت از قارچ با تغییرات احتمالی در شیمی مغز مرتبط است. مطالعات نشان میدهد که مصرف منظم قارچ سیلوسایبین میتواند بر سیستم سروتونین تأثیر بگذارد، که نقش مهمی در تنظیم خلق و خو، احساسات و عملکردهای شناختی ایفا میکند.
اختلال ادراک مداوم توهم زا (HPPD)
یکی از اثرات درازمدت شناخته شده استفاده از قارچ، ایجاد وضعیتی به نام اختلال ادراک ماندگار توهم زا (HPPD) است. HPPD شامل تغییرات ادراکی میشود که میتواند هفتهها یا حتی ماهها پس از استفاده از قارچ ماشروم و سایر روانگردانها باقی بماند. این مورد نسبتاً نادر است، اما امکان دارد افراد مبتلا به HPPD حتی زمانی که تحت تأثیر قارچها نیستند، اختلالات بینایی مکرری مانند دیدن مسیرها، هالههای اطراف اجسام، یا الگوهای هندسی را تجربه کنند.
فلش بک
یکی دیگر از پدیدههای مرتبط با استفاده طولانی مدت از شوم، وقوع فلاش بک یا یادآوری ناگهانی وقایع است. در موارد خاص، کاربران ممکن است رویدادهای روانگردان مکرر یا بیش از حد شدید را تجربه کنند که ممکن است باعث ایجاد «فلش بک» ناگهانی شود و تجربه قبلی را دوباره زنده کند. این تجربیات شامل عود ناگهانی ادراکات یا احساسات شدید حسی میشود. فلش بکها اغلب با تجربیات روانگردان گذشته مرتبط بوده و میتوانند ناراحت کننده و مخرب باشند.
عوارض خطرناک مصرف مجیک ماشروم
بزرگترین خطری که بعد از مصرف قارچ ماشروم فرد را تهدید میکند، خوردن اشتباهی قارچ سمی است. در جهان انواع مختلفی از قارچ وجود دارد و برخی مانند فلای آگاریک میتوانند کشنده باشند. در صورت مصرف قارچ مجیک ماشروم یا هر قارچ سمی دیگری، بایستی بلافاصله به پزشک مراجعه کرد. اگر ناخواسته قارچ سمی مصرف کردید حتماً نمونهای از آن را به همراه ببرید تا پزشکان بتوانند آن را شناسایی نموده و درمان درستی برای شما تجویز کنند.
از جمله آثار خطرناک قارچ سیلوسایبین میتوان به علائم زیر اشاره کرد:
- سرگیجه؛
- تهوع؛
- اسهال؛
- معده درد؛
- تریپهایی ترسناک با توهمهای شدید ادراکی و شهودی؛
- فلش بکهای وحشتناک یا ناراحت کننده؛
- از دست دادن کنترل و تهدید سلامت و ایمنی خود یا دیگران.
یکی از وقایعی که به نام «تریپ» (Trip) شناخته میشود ممکن است بعد از مصرف قارچ ماشروم نیز رخ دهد؛ به ویژه در دوزهای بالا. این تجربیات ممکن است ترسناک باشند و شامل پارانویا، از دست دادن احساس زمان و مکان و توهم تهدید شوند. اختلال در قضاوت، خطر رفتارهای مخاطره آمیز را درپی دارد و ممکن است فرد به خود یا اطرافیان آسیب بزند که در بدترین شرایط به مرگ منتهی خواهد شد.
استفاده از مجیک ماشروم با موادی مانند حشیش، آمفتامین، الکل و غیره، خطر عوارض جانبی جدی و عوارض جانبی را افزایش خواهد داد.
برای افراد مستعد یا مبتلا به اختلالات روانی، ممکن است خطر عوارض جانبی بیشتر از سایرین باشد. به علاوه در اشخاص مبتلا به بیماریهای قلبی، اثرات کوتاه مدت مانند افزایش فشار خون و ضربان قلب نیز تهدیدکننده خواهند بود.
نحوه تشخیص مصرف قارچ مجیک ماشروم در افراد
اگر احساس میکنید یکی از اطرافیان شما مجیک ماشروم مصرف کرده است، به علائم وی دقت کنید. ممکن است حالت تهوع داشته یا عصبی یا پارانوئید به نظر برسد. در مورد مصرف مواد مخدر، توجه به هر گونه تغییر در الگوی خواب و غذا خوردن و همچنین تغییر در خلق و خو، شخصیت و فعالیتهای اجتماعی همیشه مهم است.
برخی از علائم دیگری که احتمالاً حاکی از مصرف مواد هستند عبارتند از:
- فراموشی؛
- اضطراب؛
- افسردگی؛
- مشکل در تنفس؛
- توهمات؛
- ناتوانی در حرکت؛
- افزایش فشار خون، ضربان قلب و/یا دمای بدن؛
- از دست دادن هماهنگی؛
- نوسانات خلقی؛
- بی حسی؛
- وحشت؛
- علائم روان پریشی؛
- تشنج؛
- مشکلات گفتاری؛
- افکار یا تلاش برای خودکشی.
اگر قارچها آلوده یا مخلوط با داروهای دیگر باشند، ممکن است علائم مسمومیت از جمله تاکیکاردی (ضربان قلب خیلی سریع)، فشار خون بالا، افزایش بیش از حد دمای بدن، تهوع یا استفراغ را نشان دهند.
اقدامات لازم برای ترک مجیک ماشروم
اگر مشکوک هستید که یکی از عزیزانتان در حال تست یا استفاده منظم از ماشروم است، یک گفتگوی محکم و در عین حال محبتآمیز در مورد خطرات روانگردانها با او داشته باشید. قارچ سیلوسایبین بهویژه زمانی که با الکل یا سایر مواد مخدر ترکیب شود، ممکن است کشنده باشد. در این زمان، خیلی مهم است که تأکید کنید آماده به کمک و حمایت از فرد هستید.
اگر خود شما از قارچ ماشروم سوء استفاده کرده اید، درمانهایی در دسترس هستند که میتوانند کمک کنند. با پزشک یا متخصص سلامت روان خود در مورد بهترین استراتژیها برای شما صحبت کنید.
اغلب برای افرادی که درحال ترک قارچ مجیک ماشروم هستند، روان درمانی توصیه میشود که ممکن است شامل درمان شناختی رفتاری (CBT) و درمان تقویت انگیزشی (MET) باشد. CBT بر کمک به افراد در تغییر الگوهای فکری و رفتاری که به مصرف مواد کمک میکند تمرکز دارد و MET برای بهبود انگیزه افراد برای تغییر مفید خواهد بود. عضویت در گروههای حمایتی و تغییر سبک زندگی نیز میتوانند در بهبودی طولانی مدت ضروری باشند.
جمع بندی
سفر ما به دنیای شگفت انگیز قارچ مجیک ماشروم به پایان رسیده است. در این مقاله نگاهی به چیستی Magic Mushroom داشتیم و به عوارض کوتاه مدت و خطرات مصرف قارچ سیلوسایبین پرداختیم.
استفاده از قارچ ماشروم از لحاظ قانونی، سلامتی و روانی، مفهومی پیچیده است که تحقیقات گسترده و فراوانی میطلبد. از سویی نمیتوان انکار کرد این قارچها مانند سایر موجودات این جهان، هم در طبیعت و هم در فرهنگ انسانی جایگاه منحصر به فردی دارند.
چه یک کاشف کنجکاو باشید چه یک محقق با تجربه، یا صرفاً کسی که به شگفتیهای جهان طبیعی علاقه دارد، داستان قارچ ماشروم یادآور تنوع گسترده و اغلب شگفت انگیزی است که در سیاره ما وجود دارد.
به یاد داشته باشید، قبل از در نظر گرفتن هرگونه استفاده بالقوه از مجیک ماشروم، تحقیق مسئولانه و جستجوی راهنماییهای حرفه ای بسیار مهم است.
سؤالات متداول
آیا قارچ سیلوسایبین اعتیادآور است؟
قارچهای جادویی اعتیادآور نیستند، اما مانند LSD، میتوانید به سرعت نسبت به اثرات آن متحمل شوید – و این بدان معناست که برای به دست آوردن همان اثر قبلی، باید بیشتر مصرف کنید.
آیا قارچهای جادویی ایمن تر از سایر داروهای توهم زا هستند؟
نه. قارچها علاوه بر پتانسیل سمی بودن، از نظر اثراتشان به اندازه سایر داروها غیرقابل پیشبینی هستند. برخی از افراد توهمات بسیار شدیدتر و ترسناک تری را در مجیک ماشروم نسبت به LSD گزارش کرده اند.
مجیک ماشروم در چه جاهایی قانونی است؟
مجیک ماشروم در بیشتر کشورها غیرقانونی است. با این حال، در برخی از کشورها، مانند هلند، اتریش و مکزیک، برای مصارف مذهبی یا سنتی قانونی است.