ویژگی های موساسور؛ حیوان آبزی ما قبل تاریخ

موساسورها گونه‌ای از خزندگان آبزی هستند که حدود 66 میلیون سال پیش منقرض شدند. برای آشنایی بیشتر با این خزنده دریایی همراه ما باشید.

موساسور (Mosasaur) گونه‌ای از حیوانات دریایی منقرض‌شده است که در اواخر دوره کرتاسه، حدود 145 تا 66 میلیون سال پیش، زندگی می‌کردند. اولین بار اسکلت موساسورها در سال 1764 یافت شدند و با این حیوانات منقرض شده باستانی آشنا شدیم. موساسورها خزندگانی آبزی از راسته پولک‌داران هستند و به خاطر بدن فلس‌دارشان شناخته می‌شوند. در این مطلب از نجوافکت همه چیز را در مورد ویژگی های موساسور توضیح می‌دهیم.

موساسور چیست؟

موساسورها گروهی منقرض شده از خزندگان آبزی بزرگی هستند که از خانواده Mosasauridae بودند و اواخر دوره کرتاسه زندگی می‌کردند. اولین بقایای فسیلی آنها در یک معدن سنگ آهک در شهر ماستریخت در جنوب هلند در سال 1764 پیدا شد. آنها به راسته پولک‌داران که شامل مارمولک‌ها و مارهاست، تعلق دارند.

در طول بیست میلیون سال آخر دوره کرتاسه با انقراض ایکتیوسورها و بیش‌خزندگان، موساسورها تبدیل به شکارچیان دریایی برتر شدند. انقراض موساسورها نیز در نتیجه رویداد انقراض کرتاسه–پالئوژن اتفاق افتاد؛ یعنی حدود 66 میلیون سال پیش.

ویژگی های موساسور

این حیوان آبزی ما قبل تاریخ هوا را تنفس می‌کرد و شناگر ماهری بود. موساسورها به خوبی با زندگی در گرما و دریاهای داخلی کم‌عمق که در اواخر دوره کرتاسه رایج بودند، سازگار شده بودند. موساسورها آنقدر با این محیط سازگار شده بودند که به احتمال زیاد به جای بازگشت به ساحل برای تخم‌گذاری مانند لاک‌پشت‌های دریایی، زنده‌زایی می‌کردند. زنده‌زایی یک روش تولید مثل است که در مقابل تخم‌گذاری قرار می‌گیرد.

کوچک‌ترین موساسور شناخته شده، دالاسور نام داشت که طولش کمتر از یک متر بود. طول موساسورهای بزرگ‌تر که رایج‌تر هم بودند، بیشتر از 4 متر بود. اندازه موساسورها در برخی از گونه‌ها به 17 متر نیز می‌رسید. وزن موسا سورها نیز به 10 تن هزار کیلویی می‌رسد. در حال حاضر بزرگ‌ترین اسکلت موساسور در جهان در مرکز کشف فسیل کانادا در منطقه موردن، منیتوبا قرار دارد. این نمونه که نام مستعار بروس (Bruce) را به آن داده‌اند، بیشتر از 15 متر طول دارد.

این حیوانات دریایی باستانی ظاهری شبیه به بزمجه‌های امروزی دارند، اما برای شنا بدن کشیده‌تر و صاف‌تری داشتند. طول استخوان‌های اندام‌های زیرین آنها کاهش یافته و باله‌هایشان بین استخوان‌های پا و انگشتان بلندترشان شکل گرفته بود. دم آنها نیز پهن بود و نیروی محرکه آنها را تامین می‌کرد.

تا همین اواخر تصور می‌شد که موساسورها متد شنای مشابهی با مارماهی‌های بزرگ و مارهای دریایی امروزی داشتند؛ یعنی در حرکتی موجی کل بدنشان را از یک سمت به سمت دیگر تکان می‌دادند. با این حال، شواهد جدید نشان می‌دهد که بسیاری از موسا سورهای پیشرفته قلاب‌هایی بزرگ و هلالی شکل در انتهای دم‌شان داشتند؛ شبیه به کوسه‌ها و برخی از ایکتیوسورها.

به جای حرکت‌های مار مانند، احتمالا بدن آنها سفت و سخت باقی می‌ماند تا کشیده شدن در آب را کاهش دهند و در همین حین دم آنها نیروی محرکه قوی‌ای را ایجاد می‌کرد. این حیوانات احتمالا به جای تعقیب طعمه، در کمین می‌نشستند و به سرعت و با قدرت طعمه در حال حرکت را می‌گرفتند. حداقل برخی از گونه‌های آنها قادر به پرواز در آب بودند و مانند شیرهای دریایی باله‌های خود را تکان می‌دادند.

دیرین زیست شناسی موساسورها

موساسورها آرواره‌های دو مفصلی و جمجمه‌های انعطاف‌پذیر (مثل مارها) داشتند که به آنها امکان می‌داد طعمه‌های خود را تقریبا به طور کامل ببلعند. یکی از مواد غذایی موساسورها شاخ‌قوچی‌ها یا آمونیت‌ها بودند؛ نرم‌تنانی با صدف شبیه به ملوانک یا ناتیلوس‌ها که در دریاهای دوره کرتاسه فراوان بودند.

علیرغم تعداد زیادی از بقایای موسا سورها که در سراسر جهان پیدا شده‌اند، دانش ما درباره ماهیت پوشش پوست آنها در مراحل اولیه باقی مانده است. تعداد کمی از نمونه‌های موساسورید جمع‌آوری‌شده از سرتاسر جهان، آثاری از مقیاس فسیل‌شده را حفظ می‌کنند. این فقدان ممکن است به دلیل ماهیت ظریف فلس‌ها باشد که امکان حفظ آنها را تقریبا از بین برده است. مواردی که در اردن پیدا شدند نشان می‌دهند که بدن موسا سورها و همچنین غشای بین انگشتان دست و پا، با فلس‌های الماس‌شکل کوچک و روی هم پوشیده شده بود که شبیه فلس‌های مار بود. مانند خزندگان مدرن، فلس‌های موساسورها در بدن آنها از نظر نوع و اندازه متفاوت بودند.

همچنین لازم به ذکر است که بر اساس مقاله‌ای که در سال 2016 منتشر شد، موساسورها خون‌گرم بودند. بر اساس مقایسه با حیوانات خون‌گرم مدرن و فسیل‌های حیوانات خون‌سرد شناخته شده در همان دوره زمانی، مطالعه سال 2016 نشان داد که موساسورها احتمالا دمای بدنی مشابه دمای پرندگان دریایی معاصر را داشتند و می‌توانستند دمای بدن خود را به صورت داخلی تنظیم کنند تا گرم‌تر بمانند. موساسورها احتمالا ضدسایه بودند، با پشت تیره و زیر شکم روشن، بسیار شبیه به یک کوسه بزرگ سفید یا لاک‌پشت چرمی.

رشد موسا سور به خوبی درک نشده است، زیرا نمونه‌های جوان نادر هستند، و بسیاری از آنها در زمان کشف یعنی حدود 100 سال پیش با باخترمرغان اشتباه گرفته می‌شدند. با این حال، کشف چندین نمونه از موساسورهای نوجوان و نوزاد که بیش از یک قرن پیش کشف شدند، نشان می‌دهد که موساسورها زنده‌زایی می‌شوند و سال‌های اولیه زندگی خود را در اقیانوس‌های آزاد سپری کرده‌اند. در حال حاضر مشخص نیست که آیا موساسورهای کوچک مانند سایر خزندگان دریایی از مراقبت والدین خود بهره‌مند می‌شدند یا خیر.

محیط زیست موساسورها

دیرینه‌شناسان تنوع طبقه‌بندی و الگوهای نابرابری مورفولوژیکی موساسورها را با سطح دریا، دمای سطح دریا و منحنی‌های ایزوتوپ کربن پایدار برای دوره کرتاسه بالایی مقایسه کردند تا عواملی را که ممکن است بر تکامل آنها تاثیر گذاشته باشد، بررسی کنند. هیچ عامل واحدی به طور واضح تمام تشعشعات، تنوع و انقراض آنها را شامل نمی‌شود. محتمل‌ترین نیروی محرکه در تکامل موسا سورها بهره‌وری بالا در دوره کرتاسه پسین بود که توسط سطح دریاها از نظر تکتونیکی کنترل شده و طبقه‌بندی اقیانوس‌ها و تحویل مواد مغذی کنترل شده از نظر اقلیمی هدایت می‌شد. هنگامی که بهره‌وری در پایان دوره کرتاسه سقوط کرد، همزمان با اصابت بولید، موساسورها منقرض شدند.

سطح دریا در طول دوره کرتاسه بالا بود و باعث تجاوزات دریایی در بسیاری از نقاط جهان و یک راه دریایی داخلی بزرگ در آمریکای شمالی فعلی شد. فسیل‌های موساسورها در هلند، بلژیک، دانمارک، پرتغال، سوئد، آفریقای جنوبی، اسپانیا، فرانسه، آلمان، لهستان، جمهوری چک، ایتالیا، بلغارستان، بریتانیا، روسیه، اکراین، قزاقستان، جمهوری آذربایجان، ژاپن، مصر، اسرائیل، اردن، سوریه، ترکیه، نیجر، آنگولا، مراکش، استرالیا، نیوزیلند و جزیره وگا در سواحل قطب جنوب پیدا شدند.

کلام آخر

در این مطلب همه چیز را در مورد موساسور، این حیوان آبزی ماقبل تاریخ توضیح دادیم. نظر شما در مورد این حیوانات باستانی دریایی چیست؟ در قسمت نظرات همراه ما باشید.

سوالات متداول

مطالب مرتبط:

مجموعه ای بی ‌نظیر از بهترین فیلم های برد پیت؛ آثار فراموش نشدنی برد پیت کدامند؟ برترین خواننده های زن خارجی | خوش صدا ترین خواننده های زن خارجی کدامند؟ بهترین مانگاها | جذاب ترین مانگاهای قرن که باید قبل از مرگ بخوانید بهترین خواننده های راک جهان | با 10 بهترین خواننده های راک خارجی آشنا شوید! بهترین بازی های کامپیوتری کدامند؟ | 15 بازی برتر PC در قرن 21 بهترین انیمه های 2023 | بهترین انیمه های ۲۰۲۳ که نباید از دست بدهید بهترین انیمه های ترسناک | 10 انیمه ترسناکی که شما را از خواب می اندازند! 20 تا از بهترین بازی های گوشی | بهترین بازی های موبایل برای اندروید و آیفون