موساسور بزرگتر است یا مگالودون؟! + آشنایی با بزرگترین خزنده آبزی تاریخ

موساسور، پادشاه بلامنازع اقیانوس‌های کرتاسه بود که حدود 66 میلیون سال پیش در آرواره‌های هیولای انقراض به کام مرگ کشیده شد. حدس می‌زنید بزرگترین خزنده آبزی تاریخ، چند متر بوده باشد؟ رژیم غذایی دایناسور دریایی موساسور از چه جانورانی تشکیل می‌شده؟ آیا این هیولا همچنان در آب‌های آزاد پرسه می‌زند، یا بقایای اجسادش تنها چیزی است که برجا مانده؟! امروز به همه این سؤالات پاسخ خواهیم داد.

موساسور (Mosasaur) گونه‌ای از حیوانات دریایی منقرض‌شده است که در اواخر دوره کرتاسه، حدود 145 تا 66 میلیون سال پیش، زندگی می‌کردند. اولین بار اسکلت موساسورها در سال 1764 یافت شدند و با این حیوانات منقرض شده باستانی آشنا شدیم. موساسورها خزندگانی آبزی از راسته پولک‌داران هستند و به خاطر بدن فلس‌دارشان شناخته می‌شوند. در این مطلب از نجوافکت همه چیز را در مورد ویژگی های موساسور توضیح می‌دهیم.

موساسور چیست؟

موساسورها گروهی منقرض شده از خزندگان آبزی بزرگی هستند که از خانواده Mosasauridae بودند و اواخر دوره کرتاسه زندگی می‌کردند. اولین بقایای فسیلی آنها در یک معدن سنگ آهک در شهر ماستریخت در جنوب هلند در سال 1764 پیدا شد. آنها به راسته پولک‌داران که شامل مارمولک‌ها و مارهاست، تعلق دارند.

موساسور از حیوانات دریایی باستانی

در طول بیست میلیون سال آخر دوره کرتاسه با انقراض ایکتیوسورها و بیش‌خزندگان، موساسورها تبدیل به شکارچیان دریایی برتر شدند. انقراض موساسورها نیز در نتیجه رویداد انقراض کرتاسه–پالئوژن اتفاق افتاد؛ یعنی حدود 66 میلیون سال پیش.

ویژگی های موساسور

این حیوان آبزی ما قبل تاریخ هوا را تنفس می‌کرد و شناگر ماهری بود. موساسورها به خوبی با زندگی در گرما و دریاهای داخلی کم‌عمق که در اواخر دوره کرتاسه رایج بودند، سازگار شده بودند. موساسورها آنقدر با این محیط سازگار شده بودند که به احتمال زیاد به جای بازگشت به ساحل برای تخم‌گذاری مانند لاک‌پشت‌های دریایی، زنده‌زایی می‌کردند. زنده‌زایی یک روش تولید مثل است که در مقابل تخم‌گذاری قرار می‌گیرد.

  افسردگی چیست؟ + نشانه های افسردگی

کوچک‌ترین موساسور شناخته شده، دالاسور نام داشت که طولش کمتر از یک متر بود. طول موساسورهای بزرگ‌تر که رایج‌تر هم بودند، بیشتر از 4 متر بود. اندازه موساسورها در برخی از گونه‌ها به 17 متر نیز می‌رسید. وزن موسا سورها نیز به 10 تن هزار کیلویی می‌رسد. در حال حاضر بزرگ‌ترین اسکلت موساسور در جهان در مرکز کشف فسیل کانادا در منطقه موردن، منیتوبا قرار دارد. این نمونه که نام مستعار بروس (Bruce) را به آن داده‌اند، بیشتر از 15 متر طول دارد.

طول موساسور

این حیوانات دریایی باستانی ظاهری شبیه به بزمجه‌های امروزی دارند، اما برای شنا بدن کشیده‌تر و صاف‌تری داشتند. طول استخوان‌های اندام‌های زیرین آنها کاهش یافته و باله‌هایشان بین استخوان‌های پا و انگشتان بلندترشان شکل گرفته بود. دم آنها نیز پهن بود و نیروی محرکه آنها را تامین می‌کرد.

تا همین اواخر تصور می‌شد که موساسورها متد شنای مشابهی با مارماهی‌های بزرگ و مارهای دریایی امروزی داشتند؛ یعنی در حرکتی موجی کل بدنشان را از یک سمت به سمت دیگر تکان می‌دادند. با این حال، شواهد جدید نشان می‌دهد که بسیاری از موسا سورهای پیشرفته قلاب‌هایی بزرگ و هلالی شکل در انتهای دم‌شان داشتند؛ شبیه به کوسه‌ها و برخی از ایکتیوسورها.

به جای حرکت‌های مار مانند، احتمالا بدن آنها سفت و سخت باقی می‌ماند تا کشیده شدن در آب را کاهش دهند و در همین حین دم آنها نیروی محرکه قوی‌ای را ایجاد می‌کرد. این حیوانات احتمالا به جای تعقیب طعمه، در کمین می‌نشستند و به سرعت و با قدرت طعمه در حال حرکت را می‌گرفتند. حداقل برخی از گونه‌های آنها قادر به پرواز در آب بودند و مانند شیرهای دریایی باله‌های خود را تکان می‌دادند.

  خواص سرکه سیب: فواید شگفت انگیز سرکه سیب برای بدن!

دیرین زیست شناسی موساسورها

موساسورها آرواره‌های دو مفصلی و جمجمه‌های انعطاف‌پذیر (مثل مارها) داشتند که به آنها امکان می‌داد طعمه‌های خود را تقریبا به طور کامل ببلعند. یکی از مواد غذایی موساسورها شاخ‌قوچی‌ها یا آمونیت‌ها بودند؛ نرم‌تنانی با صدف شبیه به ملوانک یا ناتیلوس‌ها که در دریاهای دوره کرتاسه فراوان بودند.

علیرغم تعداد زیادی از بقایای موسا سورها که در سراسر جهان پیدا شده‌اند، دانش ما درباره ماهیت پوشش پوست آنها در مراحل اولیه باقی مانده است. تعداد کمی از نمونه‌های موساسورید جمع‌آوری‌شده از سرتاسر جهان، آثاری از مقیاس فسیل‌شده را حفظ می‌کنند. این فقدان ممکن است به دلیل ماهیت ظریف فلس‌ها باشد که امکان حفظ آنها را تقریبا از بین برده است. مواردی که در اردن پیدا شدند نشان می‌دهند که بدن موسا سورها و همچنین غشای بین انگشتان دست و پا، با فلس‌های الماس‌شکل کوچک و روی هم پوشیده شده بود که شبیه فلس‌های مار بود. مانند خزندگان مدرن، فلس‌های موساسورها در بدن آنها از نظر نوع و اندازه متفاوت بودند.

اسکلت موساسور

همچنین لازم به ذکر است که بر اساس مقاله‌ای که در سال 2016 منتشر شد، موساسورها خون‌گرم بودند. بر اساس مقایسه با حیوانات خون‌گرم مدرن و فسیل‌های حیوانات خون‌سرد شناخته شده در همان دوره زمانی، مطالعه سال 2016 نشان داد که موساسورها احتمالا دمای بدنی مشابه دمای پرندگان دریایی معاصر را داشتند و می‌توانستند دمای بدن خود را به صورت داخلی تنظیم کنند تا گرم‌تر بمانند. موساسورها احتمالا ضدسایه بودند، با پشت تیره و زیر شکم روشن، بسیار شبیه به یک کوسه بزرگ سفید یا لاک‌پشت چرمی.

  دلیل رنگ آبی آسمان چیست؟ ریشه های علمی علت رنگ آسمان

رشد موسا سور به خوبی درک نشده است، زیرا نمونه‌های جوان نادر هستند، و بسیاری از آنها در زمان کشف یعنی حدود 100 سال پیش با باخترمرغان اشتباه گرفته می‌شدند. با این حال، کشف چندین نمونه از موساسورهای نوجوان و نوزاد که بیش از یک قرن پیش کشف شدند، نشان می‌دهد که موساسورها زنده‌زایی می‌شوند و سال‌های اولیه زندگی خود را در اقیانوس‌های آزاد سپری کرده‌اند. در حال حاضر مشخص نیست که آیا موساسورهای کوچک مانند سایر خزندگان دریایی از مراقبت والدین خود بهره‌مند می‌شدند یا خیر.

محیط زیست موساسورها

دیرینه‌شناسان تنوع طبقه‌بندی و الگوهای نابرابری مورفولوژیکی موساسورها را با سطح دریا، دمای سطح دریا و منحنی‌های ایزوتوپ کربن پایدار برای دوره کرتاسه بالایی مقایسه کردند تا عواملی را که ممکن است بر تکامل آنها تاثیر گذاشته باشد، بررسی کنند. هیچ عامل واحدی به طور واضح تمام تشعشعات، تنوع و انقراض آنها را شامل نمی‌شود. محتمل‌ترین نیروی محرکه در تکامل موسا سورها بهره‌وری بالا در دوره کرتاسه پسین بود که توسط سطح دریاها از نظر تکتونیکی کنترل شده و طبقه‌بندی اقیانوس‌ها و تحویل مواد مغذی کنترل شده از نظر اقلیمی هدایت می‌شد. هنگامی که بهره‌وری در پایان دوره کرتاسه سقوط کرد، همزمان با اصابت بولید، موساسورها منقرض شدند.

اندازه موساسور

سطح دریا در طول دوره کرتاسه بالا بود و باعث تجاوزات دریایی در بسیاری از نقاط جهان و یک راه دریایی داخلی بزرگ در آمریکای شمالی فعلی شد. فسیل‌های موساسورها در هلند، بلژیک، دانمارک، پرتغال، سوئد، آفریقای جنوبی، اسپانیا، فرانسه، آلمان، لهستان، جمهوری چک، ایتالیا، بلغارستان، بریتانیا، روسیه، اکراین، قزاقستان، جمهوری آذربایجان، ژاپن، مصر، اسرائیل، اردن، سوریه، ترکیه، نیجر، آنگولا، مراکش، استرالیا، نیوزیلند و جزیره وگا در سواحل قطب جنوب پیدا شدند.

  خواص عناب و فواید شگفت انگیز آن برای بدن!

موساسور بزرگتر است یا مگالودون؟

مگالودون بزرگ‌تر از موساسور بود. مگالودون، کوسه‌ای غول‌پیکر که حدود 23 تا 3.6 میلیون سال پیش می‌زیست، طولی حدود 15 تا 18 متر داشت. در مقابل، موساسور، یک خزنده دریایی که در دوره کرتاسه (حدود 82 تا 66 میلیون سال پیش) زندگی می‌کرد، طولی بین 10 تا 17 متر داشت. اگرچه هر دو موجودات عظیم‌الجثه‌ای بودند، اما مگالودون از نظر اندازه کلی بزرگ‌تر محسوب می‌شود.

بروس، مشهورترین موساسور دنیا

بروس، مشهورترین موساسور دنیا

شاید موساسورها منقرض شده باشند، اما در قرن معاصر ما مشهورترین اسکلت موساسور یعنی بروس (Bruce) را داریم که یک نمونه عالی از این جانور ماقبل تاریخ به حساب می‎آید. بروس یک تیلوسیوروس پمبیننسیس است و رکورد جهانی گینس را به عنوان بزرگترین موساسور به نمایش گذاشته شده در جهان به خود اختصاص داده.

در سال 1974، بقایای فسیلی بروس در شمال تورن‌هیل، در لایه پمبینا داخل سازند پیر شیل کشف شد. حفاری اسکلت تقریباً دو فصل طول کشید. اسکلت نسبتاً کامل بود و 65-70 درصد از استخوان‌های اصلی آن حفظ شده بودند.

بروس در دوره کرتاسه پسین، حدود 80 میلیون سال پیش می‌زیست. این جانور در یک محیط دریای عمیق با تعداد زیادی از خزندگان دریایی دیگر هم دوره بود. این دریا که امروزه به عنوان گذرگاه داخلی غربی شناخته می‌شود، در آن زمان آمریکای شمالی را به دو قسمت تقسیم می‌کرد. این گذرگاه از آب‌های یخ زده اقیانوس منجمد شمالی تا جریان‌های گرم خلیج مکزیک گسترده بود.

بروس متعلق به گروهی از موساسورها به نام تیلوسیورها بود. این تیلوسیورها بزرگترین موساسور بودند و بروس با طول بیش از 13 متر یا تقریباً 43 فوت از سر تا دم، بزرگترین آن‌ها در این دوره زمانی بود. بروس یک شکارچی وحشی در بالای زنجیره غذایی در گذرگاه دریایی بود و هر چیزی را که در مسیرش قرار می‌گرفت، از پلسیوسورها تا آمونیت‌ها (ارگانیسم‌های صدف‌دار)، می‌خورد.

  قره قروت چیست؟ طرز تهیه، کاربردها و 7 خاصیت قره قروت

دم بروس به طرزی غیرعادی طولانی است و برای جلو راندن او به جلو، حرکت‌های مارپیچ مانندی از یک طرف به طرف دیگر انجام می‌داده. باله‌های بزرگ جانبی نیز عمدتاً هیکل بزرگ این موساسور را به اطراف هدایت می‌کردند. دیرینه‌شناسان معتقدند که خاستگاه موساسور از یک گروه از مارمولک‌ها به نام مارمولک‌های مانیتور منشأ گرفته است.

کلام آخر

در این مطلب همه چیز را در مورد موساسور، این حیوان آبزی ماقبل تاریخ توضیح دادیم. نظر شما در مورد این حیوانات باستانی دریایی چیست؟ در قسمت نظرات همراه ما باشید.

سوالات متداول

چرا موساسورها منقرض شدند؟

انقراض موساسورها، این دایناسور دریایی، در نتیجه رویداد انقراض کرتاسه–پالئوژن اتفاق افتاد.

چه فیلم هایی از موساسور ساخته شده است؟

دنیای ژوراسیک: قلمرو (Jurassic World Dominion) محصول 2022، دنیای ژوراسیک (Jurassic World) محصول 2015 و دنیای ژوراسیک: سقوط پادشاهی (Jurassic World: Fallen Kingdom) محصول 2018.

آیا این پست برای شما مفید بود؟

برای رای دادن روی ستاره بزنید.

میانگین رتبه 5 / 5. تعداد رای: 1

اولین نفری باشید که به این نوشتار رای می دهید.

  هایپرتروفی عضلانی چیست؟ | علل و شیوه‌های افزایش حجم عضله
حیواناتعلمی و جهان

مونا جلالی

در سال 1398 از دانشگاه آزاد پرند در مقطع کارشناسی ارشد و رشته مترجمی زبان انگلیسی فارغ‌التحصیل شدم. از همان زمان وارد حوزه‌ی تولید محتوای سینمایی شدم و ویراستاری محتوای سایت و تنظیم محتوای سایت در بخش فیلم و سریال را هم انجام داده‌ام. شیفته‌ی سینما و دنیای بی‌کرانش هستم و با گذراندن دوره‌های سینمایی مختلف سعی دارم بهتر فیلم ببینم و درک درست‌تری از فیلم‌ها پیدا کنم. سینما برای من بخشی جدایی‌ناپذیر از روتین روزانه‌ی زندگی‌ام است و در نجوافکت سعی دارم بخشی از تجربه‌هایم را با خوانندگان به اشتراک بگذارم.

مقالات مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا