رازهای اهرام مصر: 12 مورد از اسرار اهرام ثلاثه مصر

با این مقاله از نجوافکت همراه ما باشید تا به معرفی 12 مورد از رازهای اهرام مصر بپردازیم.

چرا بالا رفتن از اهرام مصر ممنوع است؟

بیایید ابتدا به این سوال پاسخ داده و دلایل متنوع آن را ریشه‌یابی کنیم.

حفاظت از میراث فرهنگی

• اهرام مصر بناهایی باستانی با قدمت چند هزار ساله هستند که از سنگ آهک و مصالحی ساخته شده‌اند که در طول زمان فرسوده شده‌اند. صعود از آنها می‌تواند فشار زیادی بر این سازه‌های ظریف وارد کند و به سنگ ها، سطوح و هیروگلیف‌ها آسیب برساند.
• حتی کوچکترین خراش یا شکاف می‌تواند به تدریج باعث فرسایش بیشتر و تخریب این میراث جهانی شود.
• صعود کنندگان ممکن است در حین بالا رفتن یا پایین آمدن از هرم، سنگ‌ها یا قطعاتی را جدا کنند که به پایین سقوط کرده و به خود یا دیگران آسیب برساند.

امنیت

• صعود از اهرام مصر بسیار خطرناک است. این بناها بسیار بلند و ناهموار هستند و هیچ حفاظ یا نرده ای برای جلوگیری از سقوط افراد وجود ندارد.
• شیب تند سطوح اهرام، احتمال لغزش و سقوط را به شدت افزایش می‌دهد.
• در طول تاریخ، افراد زیادی تلاش کرده‌اند تا از اهرام بالا بروند و برخی از آنها جان خود را از دست داده‌اند.

آرامش و احترام

• اهرام مصر مکان‌هایی مقدس و آرام هستند که آرامگاه فرعون‌ها و سایر شخصیت‌های مهم مصر باستان بوده‌اند.
• صعود از آنها می‌تواند آرامش و سکوت این مکان‌ها را برای بازدیدکنندگان دیگر برهم بزند و مانع از تجربه معنوی و احترام به این مکان‌های باستانی شود.
• سر و صدای ایجاد شده توسط صعود کنندگان می‌تواند به کیفیت بازدید از اهرام برای سایر بازدیدکنندگان آسیب برساند.

قوانین

• بالا رفتن از اهرام مصر غیرقانونی است. مقامات امنیتی در محل حضور دارند و هر کسی که در حال بالا رفتن از آنها باشد، دستگیر خواهد شد.
• مجازات بالا رفتن از اهرام مصر شامل اخراج از محل، پرداخت جریمه نقدی، بازداشت از یک تا هفت روز و حتی ممکن است به توقیف پاسپورت منجر شود.
• در صورتی که کسی به طور مکرر و متوالی از این قاعده سرپیچی کند، ممکن است مجازات شدیدتری نیز اعمال شود.

12 فکت از عجیب ترین رازهای اهرام مصر

در ادامه بیشتر درباره این سازه‌های بی‌نظیر صحبت خواهیم کرد.

12. هرم پلکانی جوسر، اولین هرم در مصر

هرم پلکانی جوسر، اولین هرمی بود که مصریان باستان ساخته‌اند و اولین بنای سنگی عظیم در تاریخ به حساب می‌آید. پیش از آن، مقبره‌های سنگی از ماسه سنگ ساخته می‌شدند. برای ساخت هرم جوسر از سنگ گرانیت آسوان جنوبی، و سنگ آهکی استفاده شده که از آن سوی رود نیل به دست می‌آمده‌اند.

در ساخت دیواره اتاقک شاهی در داخل هرم نیز از گرانیت آسوان استفاده شده است. ساخت هرم پلکانی، می‌تواند به نوعی نماد پله‌هایی باشد که جوسر با بالا رفتن از آنها، پیکر زمینی خود را ترک می‌گوید و به آسمان می‌رود.

11. هرم سرخ، اولین هرم حقیقی مصر

یکی از عجیب ترین رازهای اهرام فراعنه مصر این است که اهرام برای حفاظت از تابوت پادشاهان ساخته می‌شدند تا در کمال آرامش، در دنیای پس از مرگ راه خود را به سمت خورشید آخرت پیدا کنند. هرم سرخ سنفرو، اولین هرم حقیقی مصر باستان به حساب می‌آید. این هرم با الهام از اشعه‌های آفتاب ساخته شده است و مسطح‌ترین هرم مصر باستان به حساب می‌آید. اما متاسفانه شیب ملایم این هرم باعث می‌شد تا دزدان بتوانند به راحتی از هرم بالا بروند و سنگ آهکی که هرم سرخ را می‌پوشاند به سرقت ببرند.

10. موقعیت سه هرم بزرگ جیزه

یکی از جالب‌ترین رازهای اهرام مصر این است که گوشه جنوب شرقی هرم بزرگ خوفو در شمال شرقی این قبرستان سلطنتی، هرم خفرع و هرم کوچکتر منکائورا، در یک راستا قرار دارند. این سه سازه، عمداً به این گونه طراحی شده‌اند تا مستقیماً رو به روی معبد رع در هلیوپولیس قرار بگیرند. نکته جالب اینجاست که سه هرم بزرگ، دقیقاً مطابق با موقعیت ستارگان صورت فلکی اوریون ساخته شده‌اند. فرعون‌های سلسله چهارم بر این باور بودند که نوادگان مستقیم رع هستند. بنابراین زاویه اهرام آنها به گونه‌ای تنظیم شده است که بخشی از چرخه گردش روزانه خورشید باشد تا اظهار ارادتی به خدای خدایان خود کرده باشند.

9. آرامگاه روح شاهان در اتاقک‌های مخفی اهرام

بسیاری از رازهای اهرام مصر، مربوط به باورهای مذهب باستانی آنها هستند. یکی از بخش‌های مهمی که داخل همه اهرام ساخته می‌شد، اتاقکی مخفی به نام سرداب بود. سرداب در نزدیکی مومیایی فرعون قرار داشت و داخل آن، مجسمه کا (یا نگهبان روح فرعون) قرار داده می‌شد تا بعد از مرگ، از او حفاظت کند.

مصریان باستان بر این باور بودند که اگر مومیایی فرعون از بین برود، روح وی می‌تواند در مجسمه کا به زندگی خود ادامه بدهد. با توجه به اینکه خطر سرقت و تخریب به هر حال اهرام مصر را تهدید می‌کرد، مصریان تمام تلاش خود را می‌کردند تا داخل اتاقک سرداب، فضای امنی برای مجسمه کا بسازند. به عقیده آنها، مجسمه کا محافظ آرامش روح فرعون در دنیای پس از مرگ بود.

8. متون داخل اهرام، قدیمی‌ترین متون مذهبی جهان

200 سال پس از ساخت هرم منکائورا، هرم شاه اوناس در سقاره ساخته شد. در داخل دیواره‌های مدفن، «متون اهرام» کشف شدند. این متون که با خط هیروگلیف نگاشته شده بودند، وظیفه حفاظت از روح شاه اوناس را داشتند تا با آرامش به سفر دنیای آخرت برود.

متون هیروگلیف به عنوان قدیمی‌ترین متون مذهبی جهان، کمک زیادی به دانشی که امروزه درباره عجیب ترین رازهای اهرام فراعنه مصر داریم کرده‌اند. با رمزگشایی از این متون و رازهای اهرام مصر، امروزه حقایق زیادی درباره نقش فراعنه مصر در حکومت، وظایف آنها و امور روزانه زندگی مصریان باستان کشف شده‌اند. متن‌های هرم اوناس، به خدای جهان زیرین یعنی اوزیریس نیز اشاره داشته اند.

7. ابولهول، نگهبان اهرام مصر

مجسمه عظیم ابولهول، نیمی انسان و نیمی شیر، یکی از عجیب ترین رازهای اهرام فراعنه مصر محسوب می‌شود. هنوز سوالات زیادی درباره چیستی این مجسمه، نحوه ساخت آن و حتی مقاومت آن در برابر فرسایش وجود دارد که مانند بسیاری دیگر از رازهای اهرام مصر سر به مهر باقی مانده‌اند.

برخی دانشمندان بر این باورند که ابولهول، نماد فرعون خفرع است که دومین هرم عظیم مصر را ساخت. اما این تئوری نه تایید و نه رد شده است.

امروزه مجسمه ابولهول همچنان پابرجاست. سوالات زیادی نیز پیرامون علت تخریب بینی مجسمه وجود دارد که جوابی برای آن یافت نشده است. برخی متعقدند یک عرب برای جلوگیری از بت پرستی، بینی مجسمه را تخریب کرد تا مردم از تقدیم پیشکش و قربانی برای ابولهول دست بردارند. برخی دیگر نیز می‌گویند سربازان ناپلئون، بینی مجسمه را هدف تمرینی برای شلیک توپ قرار داده بودند. به هر حال، حتی تخریب بینی ابولهول نیز یکی از رازهای اهرام مصر است که هنوز حقیقت آن را درنیافته‌ایم!

6. مومیایی‌ها کجا هستند؟

اهرام مصر با دو هدف ساخته می‌شدند: یا مقبره شاهان بوده‌اند و یا به عنوان معبد، برای فرعون فقید بنا می‎‌شدند. با این وجود، برخلاف تصورات مردم هیچ مومیایی در اهرام ثلاثه مصر کشف نشده است.

در هرم خوفو، تابوت سنگی در حالی کشف شد که شکسته و کوچک‌تر از آن بود که بدن یک انسان در آن جا شود. به علاوه، شباهت چندانی به تابوت‌های فراعنه که پیشتر کشف شده بودند نداشت. اتاقک مقبره سلطنتی شاه نیز با سه قطعه سنگ بزرگ مهر و موم شده بود. مشخص بود که بعد از تکمیل مقبره، اتاقک بسته شده است. با این اوصاف حدس و گمان‎‌هایی وجود دارند که می‌گویند احتمالاً این اتاقک محل نگهداری گنجینه‌های شاهی بوده‌اند.

اما عجیب ترین رازهای اهرام فراعنه مصر اینجاست که چرا هیچ مومیایی در این سه هرم یافت نشده؟ جسد خوفو، خفرع و منکائورا تا به امروز کشف نشده‌اند و محققان هنوز اطلاعی درباره محل این سه مومیایی ندارند.

5. رنگ سفید اهرام مصر

سنگ‌های نمای اهرام، به خودی خود یکی از رازهای اهرام مصر به حساب می‌آیند. سطح اهرام از سنگ آهک سفید و صیقلی ساخته شده و روی سنگ‎های زیرین را می‎‌پوشاندند. اما امروزه اثری از سنگ‎‌های سفید باقی نمانده و لایه سنگ‎های زیرین، تنها چیزی است که می‌بینیم. سنگ‌های سفید آهک، با دقت و منظم کنار یکدیگر قرار می‌گرفتند و سطح صاف و صیقلی زیبایی به هر هرم می‌بخشیدند. بخش زیادی از سنگ‌های آهک امروزه یا به سرقت رفته‌اند یا برای ساخت بناهای یادبود دیگر استفاده شده‌اند. باقیمانده این سنگ‌ها نیز در اثر عوامل طبیعی، مانند زلزله‌ای که در قرن سیزدهم در قاهره رخ داد، از بین رفتند.

4. تلاش یک سلطان برای تخریب هرم منکائورا

طی قرن دوازدهم، سلطان عثمان العزیز، دومین سلطان ایوبی مصر و فرزند صلاح الدین ایوبی، کوشید هرم منکائورا را تخریب کند. اما تلاش وی برای تخریب اهرام ثلاثه مصر ناتمام ماند.

العزیز گروه عظیمی از کارگران خود را برای تخریب معبد منکائورا اجیر کرد اما با وجود تمام هزینه و زمان و تلاش‌های طاقت فرسای کارگران طی یک سال، در مقابل سنگ‎‌های سرسخت و مقاوم کار چندانی از دست او برنیامد. نتیجه تلاش سلطان العزیز، یک حفره عمودی است که امروزه در قسمت شمالی کوچکترین هرم از اهرام ثلاثه مصر باقی مانده.

3. سازندگان اهرام ثلاثه مصر

برخلاف تصور عموم و ادعای مورخ یونانی معروف هرودوت، هیچ برده‌ای برای ساخت اهرام ثلاثه به بیگاری گماشته نشده بود. اهرام مصر به دست تیم‌های متخصص معماری و کارگران مزدبگیر ساخته شده بودند. در کنار این اهرام، شهرهایی نیز بنا شده بودند و خانواده‎‌های کشاورز، همزمان با زراعت برای ساخت اهرام فراعنه مصر نیز کار می‌کردند و دستمزد می‌گرفتند.

اخیراً باستان شناسان بقایای ابزار ساخت و ساز معماران و سنگتراشان مصر باستان را نیز در اطراف اهرام کشف کرده‌اند. در اطراف دره شاهان در القصر، مقبره‌های کارگران در نزدیکی اهرام خوفو و خفرع نیز کشف شده‌اند.

2. استفاده 3 میلیون بلوک سنگ آهک در ساخت هرم خوفو

طبق تخمین محققان، چیزی حدود 3 میلیون بلوک عظیم سنگ آهک برای ساخت هرم عظیم خوفو به کار رفته‌اند. این بلوک‌ها، از آسوان در جنوب مصر استخراج می‌شدند و هر کدام چیزی حدود 50 تن وزن داشته‌اند. ساخت هرم خوفو بیش از 23 سال به طول انجامید. طبق محاسبات دانشمندان، احتمالاً کارگران در هر ساعت از روز، 12 سنگ را به سمت محل ساخت و ساز می‌برده‌اند. تکنولوژی برش، انتقال و جابجایی این سنگ‌های عظیم که هریک بیش از 2 تن وزن داشته‌اند، به خودی خود یکی از بزرگترین اسرار اهرام مصر حساب می‌شود.

در طی انجام این پروژه عظیم، بیش از 100 هزار کارگر مشغول به کار بوده‌اند. حداقل تعداد کارگران در این بازه زمانی نیز هزار نفر بوده است. ارتفاع ورودی اصلی هرم بزرگ از سطح زمین، 17 متر است. البته امروزه توریست‌ها از طریق تونل دزدان که در سال 820 میلادی به دستور مزدوران شاه قاهره ایجاد شده بود، از هرم بازدید می‌کنند. سالانه چیزی حدود 14 میلیون توریست از اهرام ثلاثه دیدن می‌کنند. این میزان استقبال، سودی 9 میلیارد دلاری برای مصر به ارمغان می‌آورد. اهرام ثلاثه مصر تنها مورد از عجایب هفتگانه دنیا هستند که هنوز پابرجا باقی مانده‌اند.

1. عجیب ترین رازهای اهرام فراعنه مصر که سر به مهر مانده اند

با تمام این اوصاف، هرچه بیشتر راجع به اهرام مصر بدانیم، سوالات بیشتری در ارتباط با رازهای اهرام مصر برای ما پیش خواهند آمد. با وجود تمام تئوری‌هایی که پیرامون نحوه ساخت این اهرام مطرح شده اند، اما هنوز شواهد محکمی نداریم که بدانیم سنگ‌های عظیم این اهرام دقیقاً چگونه بریده شده، انتقال داده شده و با این دقت روی یکدیگر قرار گرفته و محکم شده‌اند. حتی دانشمندان با تمام تلاش‌هایی که انجام داده‌اند، موفق نشده‌‎اند ترکیب دقیق ملات به کار رفته برای ساخت اهرام را مشخص نمایند.

تله های اهرام مصر: افسانه یا واقعیت؟

هیچ مدرک قطعی مبنی بر وجود تله‌های فیزیکی در اهرام مصر مانند سنگ‌های غلتان، نیزه‌های سمی یا چاه‌های عمیق وجود ندارد.

همانطور که می‌دانید، اهرام مصر بناهای باستانی با قدمت چند هزار ساله هستند و از سنگ آهک و مصالحی ساخته شده‌اند که در طول زمان فرسوده شده‌اند. کاوشگران و باستان شناسان در طول سال‌ها، اهرام مصر را به طور دقیق بررسی و مطالعه کرده‌اند و هیچ ساز و کار یا تله‌ای که نشان دهنده وجود تله‌های فیزیکی باشد، پیدا نکرده‌اند.

با این حال، ایده تله‌های اهرام مصر از دیرباز در افسانه‌ها، داستان‌ها و فیلم‌ها رواج داشته است. این ایده احتمالاً از چند عامل ناشی می‌شود:

معماری پیچیده: اهرام مصر از نظر معماری بسیار پیچیده بوده و دارای کانال های مخفی، اتاق های پنهان و گذرگاه های باریک هستند. این پیچیدگی‌ها می‌تواند تصور وجود تله‌های پنهان را در ذهن مردم ایجاد کند.

ترس از ناشناخته (Fear of Unknown): اهرام مصر به عنوان آرامگاه فراعنه، مکان‌هایی مقدس و مرموز تلقی می‌شدند. ترس از ناشناخته و احترام به مردگان می‌توانست به افسانه‌هایی در رابطه با وجود تله‌های مرگبار دامن بزند.

داستان های تاریخی: برخی از داستان‌های تاریخی، روایاتی از تله‌های مرگبار در مقبره‌های مصر باستان را نقل می‌کنند. این داستان‌ها ممکن است الهام بخش افسانه‌های تله‌های اهرام مصر بوده باشند.

فرستادن ربات در اهرام مصر

در طول سال‌های گذشته، از ربات‌ها برای کاوش و مطالعه اهرام به روش‌های مختلف استفاده شده است. این ربات‌ها در دسته‌های زیر قرار می‌گیرند:

• ربات‌های خزنده: ربات‌های خزنده کوچک برای حرکت در تونل‌ها و گذرگاه‌های باریک و دسترسی به مناطقی که برای انسان خطرناک یا غیرقابل دسترس هستند، استفاده می‌شوند.
• ربات‌های عکاسی: ربات‌های مجهز به دوربین برای عکاسی و فیلمبرداری از داخل اهرام و ثبت جزئیات دقیق از نقاشی‌ها، کتیبه‌ها و سایر آثار باستانی استفاده می‌شوند.
• ربات‌های اسکن: ربات‌های مجهز به اسکنرهای لیزری یا سه بعدی برای ایجاد مدل‌های دقیق از اهرام و نقشه برداری از فضای داخلی آنها استفاده می‌شوند.
• ربات‌های حفاری: ربات‌های حفاری برای کاوش در زیر اهرام و یافتن اتاق‌ها یا گذرگاه‌های پنهان استفاده می‌شوند.

استفاده از ربات‌ها در کاوش اهرام مصر مزایای متعددی دارد:

• ایمنی: ربات‌ها می‌توانند در مکان‌هایی که برای انسان خطرناک هستند، مانند فضاهای بسته یا ناپایدار، کار کنند.
• دقت: ربات‌ها می‌توانند تصاویر و داده‌های دقیقی را جمع آوری کنند که ممکن است برای انسان دشوار یا غیرممکن باشد.
• کارایی: ربات‌ها می‌توانند به طور خستگی ناپذیر و برای مدت طولانی کار کنند و وظایف تکراری را به طور خودکار انجام دهند.
• کشف: ربات‌ها می‌توانند به مکان‌هایی دسترسی پیدا کنند که برای انسان ممکن نیست.

در ادامه به چند نمونه از استفاده از ربات‌ها در اهرام مصر اشاره می‌کنیم:

• در سال 1993، رباتی به نام “Upuaut 2” برای بررسی یک درب کوچک در هرم بزرگ جیزه فرستاده شد. این ربات تصاویری از یک اتاق خالی در پشت درب را ثبت کرد.
• در سال 2008، رباتی به نام “Djedi” برای بررسی بیشتر اتاقی که توسط Upuaut 2 کشف شده بود، فرستاده شد. Djedi تصاویری با کیفیت بالا از نقاشی‌ها و کتیبه‌های داخل اتاق را ثبت کرد.
• در سال 2017، تیمی از مهندسان ایتالیایی از رباتی به نام “Hexbot” برای اسکن هرم خفره استفاده کردند. Hexbot توانست مدل سه بعدی دقیقی از هرم ایجاد کند که به باستان شناسان در درک بهتر ساختار و معماری آن کمک کرد.

اهرام مصر در قرآن

در قرآن به طور مستقیم و قطعی به اهرام مصر اشاره نشده است. با این حال، برخی از مفسران و محققین معتقدند که می‌توان آیاتی از قرآن را به طور غیرمستقیم به اهرام مصر مرتبط دانست.

استدلال‌های موافقان

آیه 24 سوره دخان: این آیه به «قوم عاد» و «بناهای بلند» آنها اشاره می‌کند. برخی از مفسران معتقدند که این بناهای بلند می‌توانند به اهرام مصر اشاره داشته باشند، چرا که قوم عاد در منطقه‌ای نزدیک به مصر ساکن بودند.

آیه 88 سوره زخرف: این آیه به «فرعون» و «بناهای ستمگرانه» او اشاره می‌کند. برخی از مفسران معتقدند که این بناهای ستمگرانه می‌توانند به اهرام مصر اشاره داشته باشند، چرا که فرعون مصر از اهرام به عنوان نمادی از قدرت و ثروت خود استفاده می‌کرد.

شباهت‌های نمادین: برخی از محققین به شباهت‌های نمادین بین اهرام مصر و مفاهیم قرآنی اشاره می‌کنند. به عنوان مثال، شکل هرمی اهرام می‌تواند نمادی از یگانگی و وحدت خداوند باشد.

استدلال‌های مخالفان

عدم ذکر نام: قرآن به طور صریح نام اهرام مصر را ذکر نمی‌کند. اگر این بناها از نظر مذهبی یا تاریخی برای مسلمانان اهمیت داشتند، انتظار می‌رفت که در قرآن به آنها اشاره شود.

معنای عام آیات: آیاتی که به «قوم عاد» و «فرعون» اشاره می‌کنند، معنای عامی دارند و می‌توان آنها را به سایر اقوام و پادشاهان ستمگر نیز تعمیم داد.

عدم وجود شواهد تاریخی: هیچ مدرک تاریخی معتبری وجود ندارد که نشان دهد مسلمانان اولیه از اهرام مصر به عنوان مکانی مقدس یا نماد مذهبی یاد می‌کرده‌اند.

در مجموع با این که برخی از مفسران و محققین معتقدند که می‌توان آیاتی از قرآن را به طور غیرمستقیم به اهرام مصر مرتبط دانست، اما این موضوع مورد اجماع همه مفسران و عالمان دین نیست.

راز ساخت اهرام مصر

اسرار اهرام ثلاثه مصر هنوز هم تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده است و نظریه‌های مختلفی در این مورد وجود دارد. باستان‌شناسان و محققان سال‌هاست که در تلاشند تا بفهمند چگونه مصریان باستان این سازه‌های عظیم را با ابزار و فناوری محدودی که در اختیار داشتند، ساخته‌اند.

برخی از نظریه‌های رایج در مورد ساخت عجایب اهرام مصر عبارتند از:

1. تئوری رمپ

این نظریه رایج‌ترین تئوری است و بر این اساس، مصریان باستان از رمپ‌های خاکی برای بالا بردن بلوک‌های سنگی به طبقات بالاتر اهرام استفاده می‌کردند. این رمپ‌ها به تدریج با بالا رفتن ارتفاع اهرام، بلندتر می‌شدند.

2. تئوری آب

این نظریه بیان می‌کند که مصریان از آب برای حمل بلوک‌های سنگی به محل ساخت اهرام استفاده می‌کردند. آنها از قایق و کانال برای جابجایی بلوک‌ها در رودخانه نیل و سپس به سمت محل ساخت اهرام استفاده می‌کردند.

3. تئوری بتن

این نظریه جدیدتر است و بر این اساس، مصریان باستان از نوعی بتن اولیه برای ساخت اهرام استفاده می‌کردند. این بتن از مخلوطی از سنگ آهک، ماسه و آب ساخته شده بود و به آنها اجازه می‌داد بلوک‌های سنگی را بدون نیاز به حمل و نقل آنها به محل ساخت، در محل بسازند.

4. تئوری موجودات فرازمینی

برخی از افراد بر این باورند که موجودات فرازمینی در ساخت اهرام مصر به مصریان باستان کمک کرده‌اند. این نظریه به دلیل عدم وجود شواهد علمی، مورد قبول اکثر باستان‌شناسان و محققان نیست.

سخن آخر

مصر باستان همچنان یکی از اسرارآمیزترین تمدن‌های تمام تاریخ به شمار می‌آید. تکنولوژی هرم سازی در نوع خود، یک فناوری بی‌نظیر به حساب می‌آید. حیرت آور است که مصریان باستان موفق شده‌اند هزاران سال پیش، چنین بناهای غول پیکری را با دقت بالا بسازند و استحکامی به آنها ببخشند که حتی با وجود گذشت سالهای طولانی، همچنان با افتخار پابرجا مانده‌اند.

با وجود تمام تحقیقاتی که تا به امروز انجام شده، هنوز اسرار زیادی از رازهای فراعنه و اهرام مصر سر به مهر باقی مانده‌اند و هیچکس برای آنها جوابی ندارد. همین هاله ابهام و معماگونه الهام بخش بسیاری از نویسندگان، فیلمسازان و ترانه سرایان بوده است. اگر علاقه‌مندید که درباره اسرار مصر باستان و رازهای فراعنه بیشتر بدانید، پیشنهاد می‌کنیم مستند «گنجینه‌های مصر باستان» ساخت سال 2014 را از دست ندهید.

امیدواریم در طی سالیان آینده، به پاسخ برخی از سوالاتی که پیرامون مصر باستان و اسرار اهرام آنها، دره شاهان و فرهنگ این تمدن شگفت انگیز وجود دارند، برسیم.

سؤالات متداول

تاریختاریخ و فرهنگترین هاعجیب ترین ها